«Τι κάνει ο Κύριος; Γιατί μας στέλνει όλους αυτούς τους νεαρούς»;
Είναι μια αληθινή απορία αυτή. Την έχει εδώ και πολύ καιρό ο Φιλ Μπαρνς, πάστορας σε μια μικρή εκκλησία των Βαπτιστών στο Γουάκο του Τέξας. Το’ χει παρατηρήσει από τις αρχές της δεκαετίας και μετά ότι το πιστό ανδρικό κοινό (της Gen Z) της εκκλησίας του αυξάνεται σταθερά. Κι όπως δείχνουν οι έρευνες, για πρώτη φορά στην αμερικανική ιστορία, οι άνδρες που έχουν βάλει τη θρησκεία στην καθημερινότητά τους και παρακολουθούν από κοντά τις λειτουργίες και τις άλλες εκδηλώσεις της, είναι περισσότερες από τις γυναίκες!
Η εικόνα ενός ναού, προτεσταντικού έστω, που στα στασίδια κάθονται ως επί το πλείστον γυναίκες και ελάχιστοι άνδρες, ανήκει πια στο παρελθόν, όχι μόνο στη συγκεκριμένη ενορία, αλλά παντού στις ΗΠΑ. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που αγγίζει τη Gen Z, δηλαδή τους γεννημένους από το 1997 ως το 2012. Παιδιά, έφηβοι και μετά-έφηβοι ψάχνουν ολοένα και περισσότερο απαντήσεις στην καθημερινότητά τους στη θρησκεία.
Όχι μόνο πνευματικά, αλλά και υποστηρικτικά, σε βαθμό που δεν το έκαναν ποτέ στο παρελθόν. Πλέον όσοι παρακολουθούν τα δρώμενα των προτεσταντικών εκκλησιαστικών δογμάτων στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια μπορούν να βεβαιώσουν ότι οι άνδρες παίζουν πια πολύ πιο ενεργό ρόλο. Ακόμα και σε δραστηριότητες που η παράδοση τις κατέτασσε στο γυναικείο φύλο, ακόμα και το καθάρισμα του ναού ή η διανομή φυλλαδίων στην είσοδό του πριν την κυριακάτικη λειτουργία.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Είναι μια απορία που δεν την έχουν μόνο οι πάστορες. Μήπως σηματοδοτεί μια παγκόσμια τάση, που μπορεί να την δούμε σε κάποια χρόνια και στη χώρα μας;
Μεταξύ των Χριστιανών της γενιάς Z, αυτή η δυναμική εμφανίζεται με έντονο τρόπο: οι άντρες γνωρίζουν την εκκλησία και μένουν σ’ αυτήν, ενώ οι γυναίκες φεύγουν. Αυτό προβληματίζει την ιεραρχία της εκκλησίας, σύμφωνα με έρευνα των New York Times.
Για δεκαετίες, πολλές αμερικανικές εκκλησίες και υπουργεία υποθέτουν ότι οι άνδρες πρέπει να ελκύονται στην εκκλησιαστική και σωστή ζωή. Οι εκδότες, πάντως, προώθησαν βιβλία με εύγλωττους τίτλους «Γιατί οι άνδρες μισούν να πηγαίνουν στην εκκλησία», τα οποία υπέθεταν ότι πολλοί άνδρες είναι διστακτικοί Χριστιανοί στην καλύτερη περίπτωση – και ότι οι γυναίκες και τα παιδιά τους θα τους ακολουθούσαν στην εκκλησία. Βεβαίως στην χριστιανική θρησκεία οι άνδρες έχουν έναν απόλυτα πρωταγωνιστικό ρόλο. Αλλά αυτό δεν φάνηκε να προσελκύει από μόνο του περισσότερα αρσενικά.
Oι Gen Z άνδρες έρχονται και οι γυναίκες φεύγουν
Αυτό που έχει προκύψει είναι η ολοένα και μεγαλύτερη απελευθέρωση των γυναικών με ζητήματα που σχετίζονται με το φύλο και τη σεξουαλικότητα. Όπως φαίνεται, οι γυναίκες αισθάνεται λιγότερο άνετα στις εκκλησίες στις οποίες μεγάλωσαν, όπουοι ομοφυλόφιλοι και ο ρατσισμός αντιμετωπίζονται ακόμα ως κάτι αρνητικό. Αν υπολογίσει κανείς ότι σχεδόν τρεις στις δέκα γυναίκες Gen Z αναγνωρίζονται ότι ανήκουν στην κοινότητα LGBTQ+, θα καταλάβει γιατί το ρεύμα όσον αφορά τις γυναίκες και την εκκλησία είναι ακριβώς αντίθετο απ’ αυτό των ανδρών.
Οι γυναίκες, κοινώς, δεν μπορούν να πάνε σε έναν τόπο λατρείας και να ξέρουν ότι το άτομο δίπλα τους πιστεύει ότι οι γκέι θα καούν στην κόλαση. Πολλές εξακολουθούν να πιστεύουν, αλλά το κάνουν πλέον από απόσταση, δεν εμφανίζονται τόσο υποστηρικτικές στις δραστηριότητες των εκκλησιών, οι οποίες από μόνες τους στηρίζονται στην ενεργή συμμετοχή του ποιμνίου.
Οι γυναίκες εξακολουθούν να βρίσκονται ψηλότερα από τους άνδρες σε μετρήσεις πνευματικότητας και προσκόλλησης στον Θεό, γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν εγκαταλείπουν απαραίτητα τις εσωτερικές τους πεποιθήσεις. Απομακρύνονται, όμως, από την παραδοσιακή πρακτική της πίστης. Αντίθετα, οι άνδρες καταγράφονται πλέον πολύ υψηλότερα στην προσκόλληση στις βασικές χριστιανικές πεποιθήσεις, στη συμμετοχή στην εκκλησία και στη συχνότητα ανάγνωσης της Βίβλου.
Για την ώρα αυτές οι έρευνες περιγράφουν την κατάσταση στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα οι ηλικίες που αποτελούν την Generation Z δεν φαίνεται να ακολουθούν για την ώρα αυτή την τάση. Το ποσοστό ενασχόλησης με την καθημερινότητα της εκκλησίας μοιάζει σταθερό, κι αυτό από μόνο του δείχνει ένα πιστό κοινό που δεν είναι δυνατό να αυξομειωθεί εύκολα.