Κι αν υπήρχε κάτι που ούτε το Ηρώδειο δεν είχε “ζήσει”, η Μαρινέλλα του το έδωσε κι αυτό. Χθες το βράδυ, το Ηρώδειο έγινε μάρτυρας μιας συγκλονιστικής στιγμής. Η Μαρινέλλα, κατέρρευσε στη σκηνή, καθώς ερμήνευε μόλις το τρίτο τραγούδι της. Στα 86 της χρόνια, η Μαρινέλλα δεν εκπροσωπεί μόνο μια ολόκληρη εποχή της ελληνικής μουσικής. Είναι ένα σύμβολο του σύγχρονου πολιτισμού μας, η φωνή που γαλούχησε γενιές και γενιές, κουβαλώντας στις νότες της τις χαρές, τους πόνους, την ίδια τη ψυχή της Ελλάδας. Γι’ αυτό και όταν ένα τέτοιο σύμβολο λυγίζει, το σοκ είναι αληθινό.
Όμως, όπως θα έπρεπε να το περιμένουμε, σε ελάχιστα δευτερόλεπτα τα βίντεο από τη λιποθυμία της γέμισαν τα social media. Κάποιοι βιάστηκαν να τραβήξουν, κάποιοι να ανεβάσουν και κάποιοι άλλοι να κάνουν τα πρώτα κλικ. Ποιος εκπλήσσεται όμως πραγματικά; Στην εποχή που ζούμε, οι αποστάσεις ανάμεσα στην είδηση και το θέαμα έχουν διαλυθεί. Το ανθρώπινο δράμα συχνά γίνεται τροφή για αδηφάγες πλατφόρμες, που ξέρουν πολύ καλά ότι οι τραγωδίες, είτε μικρές είτε μεγάλες, φέρνουν τα απαραίτητα «κλικ» που διασφαλίζουν την επιβίωση τους.
Δεν πέφτουμε από τα σύννεφα λοιπόν που κάποιοι αποφάσισαν να δημοσιεύσουν το βίντεο αυτό. Ο κόσμος πάντα είχε μια εμμονή με το να παρατηρεί το οδυνηρό, το μοιραίο, το αδύναμο. Είναι στη φύση μας, λένε. Το αίμα και η φωτιά τραβούν τα βλέμματα. Ποιος μπορεί να πει πως δεν θα κοίταζε, έστω και για μια στιγμή, μέσα από την κλειδαρότρυπα ενός γεγονότος που χτυπά κατευθείαν στην καρδιά της ανθρώπινης ύπαρξης; Ο κόσμος είναι γεμάτος με παραδείγματα αυτής της αδυσώπητης περιέργειας. Είτε πρόκειται για έναν τραυματισμό σε ζωντανή μετάδοση είτε για την απώλεια ενός θρύλου, η κοινωνία πάντα θα στρέφει το βλέμμα της προς το δράμα.
Αυτό όμως που θα έπρεπε να μας κάνει να αναρωτηθούμε βαθύτερα, δεν είναι το γεγονός ότι κάποιοι κατέγραψαν το συμβάν. Η τεχνολογία μας έχει καταστήσει τόσο αποξενωμένους από την πραγματική επαφή, ώστε η πρώτη κίνηση του θεατή ήταν να σηκώσει το κινητό και όχι να απλώσει το χέρι. Δεν είναι η πράξη της καταγραφής που σοκάρει – αυτή πλέον έχει γίνει σχεδόν αυτονόητη. Είναι η απουσία ενσυναίσθησης, η αδιαφορία απέναντι στη στιγμή που κάποιος χρειάζεται βοήθεια, που κάνει τα μάτια μας να χαμηλώνουν.
Η Μαρινέλλα δεν είναι απλά μια τραγουδίστρια. Είναι κομμάτι της ταυτότητας αυτής της χώρας. Η φωνή της δεν ήταν απλά μια καλλιτεχνική παρουσία· ήταν το δώρο της στην ψυχή μας. Και γι’ αυτό η πτώση της στη σκηνή, όσο φυσιολογική μπορεί να είναι για έναν άνθρωπο αυτής της ηλικίας, πλήγωσε κάτι βαθύτερο μέσα μας. Δεν ήταν απλώς μια λιποθυμία· ήταν σαν μια αντανάκλαση της φθοράς του χρόνου πάνω στην ίδια την ελληνική κουλτούρα.
Το εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη και η κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα είναι μια υπενθύμιση ότι οι θρύλοι είναι άνθρωποι. Δεν είναι άτρωτοι. Και το ίδιο το γεγονός της βιντεοσκόπησης και της διάδοσης του πόνου τους μας δείχνει μια πτυχή της σύγχρονης κοινωνίας που αρνείται να αφήσει χώρο στην αξιοπρέπεια.
Όμως αυτό που θα έπρεπε να μας εντυπωσιάζει περισσότερο είναι το ότι υπάρχουν ακόμη εκείνοι που αρνούνται να υποκύψουν. Άνθρωποι που, μέσα σε έναν κόσμο που κατρακυλά προς τη χωρίς όρια κλειδαρότρυπα, επιλέγουν να κρατήσουν ζωντανή την ανθρωπιά τους. Άνθρωποι που δεν θα δημοσίευαν, δεν θα αναπαρήγαγαν, δεν θα κοιτούσαν. Η άρνηση να γίνουμε κτήνη, να αφήσουμε την περιέργειά μας να θριαμβεύσει εις βάρος της αξιοπρέπειας ενός ανθρώπου, είναι μια από τις τελευταίες μάχες που δίνουμε σε έναν κόσμο που απαιτεί συνεχώς να μας ρουφήξει στην κενότητά του.
Η Μαρινέλλα ως σύμβολο
Η Μαρινέλλα αντιπροσωπεύει κάτι πολύ περισσότερο από τη μουσική. Είναι η ζωντανή απόδειξη της αντοχής του πνεύματος μέσα στις αντιξοότητες, μια γυναίκα που, παρά το πέρασμα των χρόνων, εξακολουθεί να προσφέρει το ταλέντο και την ψυχή της στο κοινό της. Αξίζει κάτι καλύτερο από το να μετατραπεί σε θέαμα. Αξίζει την αξιοπρέπεια, την αγάπη και τον σεβασμό που της δώσαμε όλα αυτά τα χρόνια. Και οφείλουμε να της το προσφέρουμε ακόμη και τώρα που βρίσκεται στην πιο αδύναμη στιγμή της.
Αυτό που πρέπει να αναρωτηθούμε, δεν είναι γιατί κάποιοι δημοσίευσαν το βίντεο. Αυτό είναι το αναμενόμενο. Αυτό που πρέπει να αναλογιστούμε, είναι πώς αντιστεκόμαστε σε αυτή τη συνεχή πτώση, πώς κρατάμε ζωντανή την ανθρωπιά μας, ακόμα και όταν όλα γύρω μας πιέζουν να παραδοθούμε στα πιο άγρια ένστικτά μας. Η Μαρινέλλα είναι σύμβολο αντοχής, κουράγιου και Τέχνης. Της αξίζει να τη μνημονεύουμε γι’ αυτό – και όχι για τη στιγμή της πτώσης.
Δεν είναι στιγμή για να γίνουμε και πάλι “ανθρωποφάγοι”. Αν έκανες κλικ σε κάποιο λινκ για να δεις την λιποθυμία επί σκηνής, μην σε κακίζεις άλλο. Απλά την επόμενη φορά που θα δεις ένα screenshot ή έναν clickbait τίτλο για κάποιο βίντεο μιας σκηνής που δεν θα ήθελες ποτέ να ζήσεις – όπως αντίστοιχα με τα βίντεο από την Γλυφάδα αυτές τις μέρες – ούτε εσύ, ούτε κάποιος απ’ τους π’ αγαπάς, βούτα μια στάλα αυτήν ακριβώς την ιδέα στο κεφάλι σου, και νιώσε τι θα πει αδυναμία μπροστά στο πλήθος. Έτσι λειτουργεί η ενσυναίσθηση. Έτσι βιώνεται η ανθρωπιά. Πιότερο όμως, έτσι ζούμε με σεβασμό κι αγάπη. Προς τους ανθρώπους, προς τον κόσμο, προς τον εαυτό μας. Η Μαρινέλλα πάντα αυτό έκανε’ μας ανέβαζε την ψυχή και τα συναισθήματα λίγο πιο ψηλά απ’ όσο οι στιγμές μας χωρίς την φωνή και την καρδιά της βρίσκονταν. Δεν είναι “χρέος” προς αυτήν να τα θυμόμαστε αυτά. Ευγνωμοσύνη για το μέσα μας και το “μέλωμα” των δύσκολων στιγμών μας που η Τέχνη κι η ψυχή της πετυχαίνουν μια ζωή είναι.
Περαστικά της, και ένα σ’ αγαπάμε αρκεί για τώρα…
Υ.Γ. Για την απαράδεκτη αυτή κυρία που βγαίνει και μιλάει στα κανάλια για την υγεία της Μαρινέλλας – και παλιότερα και για άλλων ανθρώπων που απασχολούν την επικαιρότητα – σε μια ευνομούμενη κοινωνία θα είχε επέμβει ο Ιατρικός Σύλλογος και το συνδικαλιστικό όργανο των δημοσιογράφων. Α, ναι υπάρχει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Στην Ελλάδα είναι μια ακόμα Πέμπτη του Σεπτέμβρη με λιακάδα και 28 βαθμούς.