Το σοκ της ιστορικής, όσο και θλιβερής, πρωτιάς του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική Για τη Γερμανία (AfD) στις εκλογές που έγιναν την Κυριακή 1η Σεπτεμβρίου στο ομοσπονδιακό κρατίδιο της Θουριγγίας θυμίζει πολύ έντονα το ανέκδοτο με τον Πόντιο και τον κινηματογράφο. Ο Πόντιος, λέει, πήγαινε συνεχώς να δει την ίδια ταινία, επειδή σε κάποια σκηνή ένα άλογο στην προσπάθειά του να περάσει έναν ξύλινο φράχτη, χτυπούσε πάνω του και γκρεμοτσάκιζε τον καβαλάρη. «Πού θα πάει, κάποια στιγμή θα τον περάσει τον φράχτη» μονολογούσε ο Πόντιος, πληρώνοντας κάθε φορά το εισιτήριο με την ελπίδα να δει κάτι άλλο.
Έτσι και τώρα. Δεν μπορείς όταν κάνεις ακριβώς τα ίδια πράγματα, όταν έχεις ακριβώς την ίδια τακτική, να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα.
Τα μηνύματα στη Γερμανία γι’ αυτή την πρωτιά ήταν τόσο ξεκάθαρα, όσο ποτέ άλλοτε. Η άμεση μετατόπιση ψηφοφόρων που στήριζαν το αριστερό κόμμα Die Leinke (Αριστερά) είτε απευθείας στο AfD, είτε στο καινούργιο κόμμα της αριστεράς BSW (Συμμαχία Σάρα Βάγκενεχτ) έφερε ένα εφιαλτικό σκηνικό στο προσκήνιο της ευρωπαϊκής πολιτικής. Το ενδεχόμενο να ορκιστεί πρωθυπουργός του κρατιδίου ο Μπιορν Χέκε, ο επικεφαλής της AfD, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί επισήμως «φασίστας» από τα γερμανικά δικαστήρια, μπορεί να έχει αποκλειστεί, ωστόσο δεν μπορεί κανείς να απαξιώσει το γεγονός ότι τον ψήφισαν ένας στους τρεις (32,8% το ποσοστό του), αύξησε το ποσοστό του κατά σχεδόν 10% σε σχέση με τις περασμένες αντίστοιχες εκλογές και ελέγχει πια τις 32 από τις 88 έδρες του τοπικού κοινοβουλίου.
To συγκεκριμένο κόμμα βρέθηκε μι ανάσα στο να πάρει την πρώτη θέση και στο (πιο πολυπληθές αλλά και πιο σημαντικό στο πρεστίζ) κρατίδιο της Σαξωνίας. Εκεί επικράτησαν οι Χριστιανοδημοκράτες με 31,9% αλλά η AfD βρέθηκε δεύτερη με 30,6% και πλέον ελέγχει 41 βουλευτές έναντι 42 του «παραδοσιακού» δεξιού κόμματος της Γερμανίας. Και σ’ αυτή την περίπτωση τρίτη δύναμη αναδείχτηκε η BSW και τα κόμματα του κεντροαεριστερού συνασπισμού (Σοσιαλιστές, Πράσινοι και Αριστεροί) εξασφάλισαν και τα τρεις μαζί 36 έδρες, χάνοντας 15 από τη δύναμή τους.
Έχει διανύσει χιλιόμετρα η AfD
Πρόκειται για σοκ, όπως γράφουν οι εφημερίδες στη Γερμανία και την δυτική Ευρώπη; Σε καμία περίπτωση. Η AfD δεν είναι πια μια περιθωριακή δύναμη στη Γερμανία, ούτε λειτουργεί ως υποδοχέας δυσαρεστημένων ψηφοφόρων, οι οποίοι επιλέγουν να επαναφέρουν τον ακροδεξιό «μπαμπούλα» για να «συνετίσουν» τα παραδοσιακά κόμματα. Φτιαγμένη πριν 11 χρόνια, έχει διανύσει πολλά χιλιόμετρα στον πολιτικό στίβο της χώρας για να παραμένει κόμμα δυσαρεστημένων. Έχει ξεκάθαρες θέσεις για το παρόν και το μέλλον της χώρας, για τη θέση και το στάτους των μεταναστών, για την «αποστολή» της Γερμανίας στον κόσμο. Θέσεις που έχουν τις καταβολές τους σ’ αυτά που έλεγε και πρέσβευε ο Αδόλφος Χίτλερ λιγότερο από έναν αιώνα πριν.
Και το χειρότερο για όσους βλέπουν αυτές τις εξελίξεις με φρίκη είναι ότι η AfD δεν κάνει καμία προσπάθεια να «στρογγυλέψει» αυτές τις θέσεις, προκειμένου να απευθυνθεί σε ακόμα μεγαλύτερη μάζα ψηφοφόρων. Περιμένει να έλθουν εκείνοι στις πάγιες και άτεγκτες θέσεις της, όπως το έδαφος περιμένει τα σάπια φρούτα να πέσουν από τα δέντρα.
Αν το δει κανείς μ’ αυτό το πρίσμα, τα μηνύματα είναι ακόμα πιο ανησυχητικά από αυτά που εκπέμπονται μέσω της Λεπέν και του Μπαρντελά στη Γαλλία, της Μελόνι στην Ιταλία, του Βέλντερς στην Ολλανδία, ακόμα και του Όρμπαν στην Ουγγαρία. Όλοι αυτοί, όταν απέκτησαν θέσεις εξουσίας, έβαλαν (έστω λίγο) νερό στο κρασί τους για να εξασφαλίσουν καλύτερα ποσοστά. Η AfD απλά βλέπει τους αντιπάλους της να εξαϋλώνονται. Στις εκλογές της 1ης Σεπτεμβρίου πίεσε τους σοσιαλιστές σε ακόμη πιο χαμηλά επίπεδα, εξαφάνισε τους Ελεύθερους Δημοκράτες, μείωσε για τα καλά τη φόρα των Πρασίνων (που αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να δώσουν μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση στο κοινό που δεν θέλει να κινηθεί ακραία, αλλά δεν συμφωνεί με την στήριξη των παραδοσιακών κομμάτων) και… περιμένει τα επόμενα εκλογικά αποτελέσματα, για να καταγράψει ακόμα μία νίκη-σοκ.
Θα πάρει τα μηνύματά της η Ευρώπη απ’ αυτή την εξέλιξη; Για την ώρα μοιάζει απολύτως αδύναμη να το πράξει. Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες όπου έγιναν πρόσφατα εθνικές εκλογές (μαζί, φυσικά, με τις Ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου) υπήρξε είτε επικράτηση, είτε μεγάλη ισχυροποίηση του ακροδεξιού πόλου. Το γεγονός ότι η Ευρώπη επιλέγει για την ώρα να κρύβει το πρόβλημα κάτω από το χαλί, και όχι να το αντιμετωπίσει κατάματα με μέτρα και παρεμβάσεις (όχι εναντίον της λειτουργίας των κομμάτων αυτών, αλλά για να πείσει τους ψηφοφόρους να τα εγκαταλείψουν) θα οδηγήσει, με μαθηματική ακρίβεια, σε απανωτά αποτελέσματα-σοκ σε όλες τις χώρες.
