Το ότι μετατράπηκε σε ζήτημα κομματικό δεν προξενεί εντύπωση ούτε ήταν περίεργο. Βασικά μάλλον αναπόφευκτο ήταν από τη στιγμή που τη συζήτηση περί ελεύθερου κάμπινγκ άνοιξε ο Νάσος Ηλιόπουλος. Με post που ανέβασε στο Twitter – X.
Ιδού τι έγραψε ο βουλευτής της Νέας Αριστεράς: «Συζητάμε για #staycation στην χώρα που απαγορεύει το ελεύθερο κάμπινγκ και κυνηγάει τους κατασκηνωτές με βαριά πρόστιμα. Το ελεύθερο κάμπινγκ πρέπει να νομιμοποιηθεί, προφανώς με αυστηρούς όρους για την προστασία της φύσης. Οι διακοπές είναι δικαίωμα όχι προνόμιο».
Όπου staycation, για τους μη μυημένους, ο νεολογισμός που μπήκε πρόσφατα στη ζωή μας (μίξη των λέξεων stay και vacation) και θέλει να μας πείσει πως δεν τρέχει μία αν δεν έχουμε λεφτά να πάμε κάπου διακοπές, μπορούμε πάντα να κάνουμε «ωραιότατες» (διακοπές) στο σπίτι μας. Μην γελάς σε βλέπουμε, βρίσε πάλι όσο θες – το αξίζει όποιος σκέφτηκε αυτόν τον όρο και καμάρωσε μάλιστα γι’ αυτό.
Ακούει κανείς όντως τι λέει ο Ηλιόπουλος;
Μια ή άλλη, ο Νάσος Ηλιόπουλος θίγει ένα εξόχως ενδιαφέρον θέμα που απασχολεί πολύ κόσμο. Στην Ελλάδα το ελεύθερο κάμπινγκ είναι παράνομο με βαριά πρόστιμα για τους παραβάτες. Θεωρείται μάλιστα από πολλούς «εξωτερικούς» ως κάτι το μιαρό, εξ ορισμού κακό. Φαίνεται και από την πλειονότητα των σχολίων που διαβάσαμε κάτω από το post. Βάζουμε 3-4 ενδεικτικά, θα το πιάσεις το νόημα:
«Α ρε φασαίε Ηλιόπουλε. Δηλαδή αν νομιμοποιηθεί είμαστε εντάξει; Να συζητάμε για staycation να βρούμε καμία αυλή που άδειασε στην πόλη να αράξουμε;»
«Και πώς θα επιβλέπει το κράτος το ελεύθερο κάμπινγκ? Με προσλήψεις 100.000 υπάλληλων με υποκατώτατο μισθό? Όλο σαχλαμάρες πετάτε»
«Ελεύθερο κάμπινγκ= της μόλυνσης το κάγκελο»
«Άκου φίλε. Το δικαίωμά σου να κατασκηνώνεις όπου γουστάρεις και να χέζεις στη γύρω περιοχή σταματάει εκεί που αρχίζει το δικό μου δικαίωμα που γουστάρω να περπατάω στη φύση και να μην πατάω στα σκατά σου. Κατανοητό?»
Κατά κανόνα, αντίθετοι είναι άνθρωποι που δεν (θέλουν να) ξέρουν. Είτε επειδή δεν τους ταιριάζει ως επιλογή, είτε επειδή απλά τους ενοχλεί να βλέπουν άλλους να κάνουν κάτι διαφορετικό από αυτό που εκείνοι θεωρούν πρέπον.
Το ελεύθερο κάμπινγκ μπορεί να λειτουργήσει (σωστά)
Ξέχωρα από το σημαντικότερο του ζητήματος, που είναι να μπορεί όλος ο κόσμος να κάνει διακοπές άξιες λόγου και όχι να εφευρίσκουμε ανοησίες τύπου staycation, το ελεύθερο κάμπινγκ είναι όντως κάτι που έχει δαιμονοποιηθεί περισσότερο από όσο θα έπρεπε.
Το παρελθόν έχει διδάξει πως είναι εφικτό να λειτουργήσει. Η Γαύδος, για παράδειγμα, είναι ένα από τα μέρη που επιμένει να αντιστέκεται… ανοργάνωτα στο οργανωμένο. Το πιο νότιο μέρος της Ευρώπης είναι ένας τόπος διαφορετικός από τους άλλους, αυτό ως και οι haters οφείλουν να το παραδεχτούν. Παλαιότερα επίσης, σε νησιά όπως η Δονούσα, το Αγκίστρι και η Ανάφη, το «ελεύθερο» μια χαρά υπήρχε ως δυνατότητα, ως στάση (τουριστικής) ζωής.
Γιατί να μη συζητήσουμε ξανά το ενδεχόμενο αναβίωσης της επιλογής; Όχι τελείως χύμα αφού έτσι θα επαφίονταν στο φιλότιμο του κόσμου και δεν είναι όλοι, «φασαίοι» ή μη, σε φάση να τους εμπιστευτείς απόλυτα – αν και σε έναν ιδανικό κόσμο θα έπρεπε να είχαμε δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και τις συνθήκες για κάτι τέτοιο. Είναι θέμα νοοτροπίας και παιδείας.
Δεν λέμε λοιπόν να μην υπάρχουν κάποια όρια. Πρέπει να υπάρχουν. Όπως το πού μπορεί να βάζει κάποιος τη σκηνή του, το «όπου μου καπνίσει» είναι προβληματικό εξ ορισμού. Σε μια τέτοια κατεύθυνση, μια λύση θα μπορούσε να είναι η παραχώρηση οικοπέδων γύρω από παράλια μέρη ως χώροι για κατασκηνωτές. Η τοποθέτηση επίσης κάποιων μίνιμουμ ανέσεων (ντουζιέρες, κάδοι απορριμμάτων, χημικές τουαλέτες). Δηλαδή ένα ελεύθερο κάμπινγκ με πτυχές οργανωμένου. Και ίσως η υιοθέτηση ενός επίσημου app κάτι σαν «άδεια κατασκηνωτή» που θα δίνεται στους ενδιαφερόμενους με συγκεκριομένα κριτήρια και θα μπορούσε να έχει και ένα μικρό αντίτιμο ώστε να χρηματοδοτείται όλο αυτό.
Και εννοείται, η προστασία της φύσης, η καθαριότητα δεν είναι θέματα που τίθενται σε συζήτηση. Είναι αδιαπραγμάτευτα. Οι κατασκηνωτές οφείλουν να αφήνουν τη γη που τους φιλοξένησε πιο καθαρή από ό,τι τη βρήκαν, που λέει ο λόγος. Οικολογική και περιβαλλοντική συνείδηση.
Είναι και ευθύνη και των τοπικών κοινωνιών να διασφαλίσουν πως οι ελεύθεροι campers θα συμπεριφέρονται σωστά. Βέβαια οι περισσότερες ντόπιοι το κυνηγάνε χωρίς έλεος το ελεύθερο κάμπινγκ. Επειδή το θεωρούν ανταγωνιστικό ως προς ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα και λοιπά τουριστικά, επειδή πιστεύουν πως υποβαθμίζει ως εικόνα τον τόπο τους. Κι αυτό είναι πρόβλημα. Επίσης παιδείας και νοοτροπίας. Πάντα όλα εκεί καταλήγουν.
Ουσία είναι πως όπου υπάρχει βούληση, μπορεί να υπάρξει και τρόπος. Το να δαιμονοποιείς κάτι που στη βάση του δεν έχει τίποτα το κακό (τι καλύτερο από την άμεση επαφή με τη φύση;) πώς μπορεί να είναι σωστό;