Λοιπόν εν αρχή η είδηση, σε περίπτωση που δεν το πήρε κάπου το μάτι σας: Ακτιβίστριες, μέλη της οργάνωσης Riposte Alimentaire (Διατροφική Αντεπίθεση) πέταξαν σούπα στη Μόνα Λίζα, στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Θέλοντας έτσι να στείλουν ένα μήνυμα περί «υγιεινής και βιώσιμης διατροφής» και να μας κάνουν να αναρωτηθούμε τι είναι πιο σημαντικό, αυτό ή η τέχνη.

Γράφει ο Γιώργος Καραχάλιος

Κι επειδή, πιστεύουμε, ένα άλλο μεγάλο ερωτηματικό έχει σχηματιστεί νοερά πάνω από το κεφάλι σας («Και τι σχέση έχει ρε παιδιά η Μόνα Λίζα με αυτό;») κάνουμε την προσπάθεια να απαντήσουμε.

Το αριστούργημα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι είναι το πιο φημισμένο έργο τέχνης στον κόσμο, η αξία του φτάνει το 1 δισ. ευρώ – δεν υπάρχει ακριβότερος πίνακας εκεί έξω. Ένα απλό φαινομενικά πορτρέτο που ζωγράφισε όμως ο πιο ιδιοφυής όλων των καλλιτεχνών απέκτησε με την πάροδο των ετών ασύγκριτη δύναμη. Έλκοντας όμως μαζί με το θαυμασμό των πολλών και το φθόνο κάποιων. Δεν είναι τόσο μακρινή η απόσταση όσο νομίζουμε.

Ό,τι έχει να κάνει με αυτόν τον πίνακα, γεννάει το ενδιαφέρον, εξ ορισμού. Και να η πρώτη απάντηση του γιατί αποτέλεσε στόχο των συγκεκριμένων ακτιβιστριών, αλλά και άλλων παλαιότερα – να, το 2022 ένας άλλος τύπος, μεταμφιεσμένος σε γυναίκα πέταξε μια τούρτα).

Η Μόνα Λίζα ή αλλιώς Τζοκόντα δεν παθαίνει βεβαίως τίποτα με όλα αυτά. Οι υπεύθυνοι του Λούβρου δεν ρισκάρουν διόλου με το ανεκτίμητης αξίας μνημείο της παγκόσμιας κληρονομίας έκθεμά τους. Έχουν λοιπόν από καιρό, από τη δεκαετία του 1950 συγκεκριμένα και μετά από μια επίθεση με οξύ, τοποθετήσει ένα ειδικό αλεξίσφαιρο προστατευτικό γυαλί μπροστά από τον πίνακα.

Είναι ένα ερώτημα αν αυτοί που πετάνε διάφορα στη Μόνα Λίζα κατανοούν το γελοίο και το μάταιο της πράξης τους. Πέρα από κάποια λεπτά δημοσιότητας και μόνο αν ασπαστούμε την άποψη πως ακόμα και η αρνητική διαφήμιση είναι διαφήμιση – κάτι που βεβαίως δεν ισχύει πάντα. Σε τελική ανάλυση, αυτό που κάνουν είναι ο ορισμός του «μια τρύπα στο νερό».

Το να θες να φωνάξεις και να διαμαρτυρηθείς για σημαντικότατα ζητήματα που αφορούν το μέλλον του πλανήτη δεν είναι απλώς κατανοητό, είναι ως και απαραίτητο. Το να συνδέεις ωστόσο κάτι τέτοιο με απόπειρα καταστροφής ενός έργου τέχνης, ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία δηλαδή που δείχνουν πως ο άνθρωπος ως είδος έχει και καλή πλευρά, αυτό είναι βαθιά αντιφατικό. Εκτός από άρρωστο και προβληματικό.

Παρά το τι μπορεί να πιστεύουν αυτοί οι άνθρωποι στο θολωμένο τους μυαλό, δεν βάζουν κάποιου είδους φωτιά ώστε να βγει μετά ανθός. Στην πραγματικότητα, θέλουν απλά να φανούν. Όπως εκείνες οι ακτιβίστριες, οι Femen, που έδειχναν το στήθος τους στις διαμαρτυρίες που οργάνωναν. Ανάθεμα κι αν θυμάται κανείς τι ζητούσαν. Αλλά όλοι τις θυμούνται για τις «αποκαλύψεις» τους και δεν υπάρχει τίποτα το αντιφεμινιστικό σε αυτό, είναι η πικρή αλήθεια.

Υποβιβάζεις τον εαυτό σου και το μήνυμα που θες να μεταφέρεις όταν δρας σαν 5χρονο που δεν του παίρνουν οι γονείς του παγωτό. Λειτουργεί εις βάρος σου, γίνεται ένα epic fail, εντελώς αντιπαραγωγικό. Καταντάς θέαμα, προφανώς όχι με την καλή την έννοια. Μια νερόβραστη σούπα, θα έλεγε κανείς, ενδεχομένως.