Κυριακή μέρα είναι, κάθομαι και διαβάζω το Έψιλον, το Νew York, το Saveur, ό,τι περιοδικό βρω μπροστά μου. Διαβάζω και το BHMAgazino. Και έχει εκεί ένα θέμα για έναν Αμερικανό αρχαιολόγο από την Ιντιάνα που κάνει ανασκαφές στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες και λέει διάφορα, άλλα σωστά και άλλα λάθος – αυτή την ιδέα του για την ιδιωτικοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, δεν την βρίσκω πολύ σόι. Κι όπως είμαι έτοιμος να πάω στο επόμενο άρθρο, τσουπ, τι βλέπουν τα ωραία και μεγάλα μάτια μου; Φωτογραφία του τύπου από ανασκαφές στην Αρχαία Αγορά. Και γράφει η λεζάντα: «Γκράφιτι της αρχαίας εποχής»!
Όπως καταλαβαίνετε φούσκωσα από υπερηφάνεια. Χρόνια τώρα γράφω και ξαναγράφω υπέρ των γκράφιτι και πέφτουν διάφοροι και διάφορες να με φάνε ότι είναι βρωμιά, ότι είναι αηδία, ότι χαλάνε το τοπίο και το προφίλ της πρωτεύουσας. Κι έρχεται τώρα η αρχαιότητα (ποιός θα πάει κόντρα στην τιμημένη αρχαιότητα;) να με δικαιώσει. Από την εποχή του Περικλή, οι Αθηναίοι ασκούνταν στο γκράφιτι! Είναι μετά να μην αισθάνεσαι λίγο πιο ανεβασμένος, λίγο πιο χάι για να το πω γλώσσα που όλοι και όλες καταλαβαίνουμε;
Το χάρηκα; Το χάρηκα, αναμφιβόλως. Και οφείλω τώρα μερικές εξηγήσεις για το πάθος μου. Δεν με συγκινούν όλα, μα όλα τα γκράφιτι. Μερικά, ούτε να τα βλέπω δεν θέλω. Και εξηγούμαι για να μην παρεξηγούμαστε. Τα γκράφιτι είναι τριών ειδών. Αυτά που συνηθίσαμε να αποκαλούμε «συνθήματα», τα «murals» και τα «tags». Όσον αφορά στα πρώτα, ουδείς ψόγος. Δεν μου αρέσει όταν γράφονται σε μάρμαρα ή μνημειακές επιφάνειες, το έχω ξαναπεί, αλλά από εκεί και πέρα anything goes.
Διαβάστε ακόμα: Ο καταραμένος έρωτας του Έλληνα με τους… θεσμούς
Και στην Ελλάδα έχω διαβάσει «συνθήματα» καταπληκτικά, που δείχνουν πνεύμα, χιούμορ, προβληματισμό, πολιτική οξύνοια και πάρε και βάλε. Τόση ομορφιά δεν είδα πουθενά, που λέει το άσμα κι έχω γυρίσει πόλεις και πόλεις. Θα μου πείτε στις μισές απ’ αυτές το γκράφιτι απαγορεύεται δια ροπάλου, θα σας απαντήσω ότι όποιος θέλει να βρει τρόπο τον βρίσκει. Και στη Ρώμη, για παράδειγμα, γράφουν στους τοίχους, αλλά καμία σχέση με την ευρηματικότητα των Ελλήνων.
Ύστερα έχουμε τα «murals», τα μικρά δηλαδή, μεσαία ή μεγάλα ζωγραφικά ταμπλό σε τοίχους. Και στην περίπτωση αυτή είναι εντυπωσιακά τα αποτελέσματα, αλλά οφείλω να σημειώσω τα εξής: Ορισμένα εξ αυτών έχουν σπόνσορα και κάποια άλλα γίνονται ακριβώς για να βρεθεί ο σπόνσορας. Το πρώτο το αντιμετωπίζω ως εμπορική πράξη (δεν με χαλάει, αλλά δεν ενθουσιάζομαι κιόλας), το δεύτερο δεν μπορώ να το επικρίνω διότι γνωρίζω πολύ καλά πως είναι η αγορά της τέχνης σήμερα και τι ζόρια τραβάνε οι απόφοιτοι της Καλών Τεχνών. Καλή τύχη τους εύχομαι και καλή συνέχεια.
Όσο για «tags», στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι ενοχλητικά. Πρόκειται για «υπογραφές» κάποιων τύπων ή κάποιων ομάδων, που αναγράφονται στους τοίχους απλώς για να υποδηλώσουν παρουσία. Του στυλ «πέρασα από εδώ, ορίστε το λογότυπό μου». Καλά να ‘ναι τα παιδιά, δεν λέω, αλλά μου μοιάζει λίγο νηπιακό το παίγνιό τους. Χώρια που πολλές φορές καταστρέφουν αξιόλογα «συνθήματα» ή «murals», έτσι για τη μαγκιά.
Το πιο ωραίο πάντως για τα γκράφιτι το είχα διαβάσει πριν από λίγο καιρό στο δίκτυο. Κουβέντιαζαν επί του θέματος δύο Έλληνες πανεπιστημιακοί (don’t ask) και κάποια στιγμή φτάσανε στο θέμα των «tags». Και είπε ο ένας ότι «χρήζουν μελέτης». Και συμπλήρωσε ο άλλος ότι «βεβαίως, γιατί ενίοτε υποδηλώνουν τα όρια δράσης συμμοριών». Αν υποψιαστώ ότι τα λεφτά του Έλληνα φορολογούμενου θα χρησιμοποιηθούν για να ανακαλύψουμε τις διαδρομές των ημεδαπών Warriors, θα φύγω την άλλη μέρα για τη Γη του Πυρός…
