Ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους αφέθηκαν μετά την απολογία τους στον ανακριτή οι δύο ανήλικοι που κατηγορούνται για τον ξυλοδαρμό του σταθμάρχη στο μετρό της Ομόνοιας. Ελεύθερος αφέθηκε και ο ειδικός φρουρός. “Ζήτησαν μια ευκαιρία και την πήραν. Έχουν μετανοήσει πλήρως για την πράξη τους. Θεωρώ ότι επικράτησε η δικαιοσύνη” δήλωσε ο συνήγορός τους, Κωστας Δημοπουλος. Οι δύο ανήλικοι καλούνται να παρουσιάζονται σε αστυνομικό τμήμα της περιοχής τους μία φορά στους τρεις μήνες.
Οι ανήλικοι οδηγούνται σε παραβατικές και αντικοινωνικές συμπεριφορές για δύο λόγους: όταν έχουν μεγαλώσει με το δόγμα “όλα επιτρέπονται” και όταν έχουν υποστεί καταπίεση, αυστηρότητα και έντονη πειθαρχία. Οι μελετητές της ψυχολογίας μιας υπερπροστατευτικής μητέρας μιλούν για τη δημιουργία ενός παιδιού με σκληρό, άκαμπτο υπερεγώ. Αυτές οι μητέρες, η αποτυχία του σχολείου, η εξοικείωση με τη βία και ο κοινωνικός αποκλεισμός εξαιτίας της οικονομικής ανέχειας δημιουργούν παιδιά με κοινωνικά προβλήματα.
“Έχωσε μπουκέτο στον μεγάλο. Τα παιδιά μου δεν αντέδρασαν γιατί έτσι έχουν μάθει. Είπε για το σπίτι τους. Νταξει; Ας αναλογιστεί ο κύριος τι έκανε και να αναλογιστεί τι έχει κάνει στα παιδιά μου”. Η μητέρα των δύο ανηλίκων παιδιών που συνελήφθησαν για τον ξυλοδαρμό του σταθμάρχη του μετρό, μίλησε για τις συνθήκες που οδήγησαν τα παιδιά της σε αυτή την αντίδραση. Και μας σοκάρει η αντίδραση της απέναντι σε αυτό το περιστατικό ωμής βίας.15 και 17 ετών. Με συγκάλυψη από τη μητέρα. Αυτός ο ξυλοδαρμός είναι η μεγαλύτερη απόδειξη της κοινωνικής παθογένειας.
Η ψυχολογία λέει ότι όταν δεν μπορείς να ελέγξεις την επιθετικότητά σου σημαίνει ότι δεν έχεις μάθει από την οικογένεια σου πώς να μην έχεις εκρήξεις θυμού και απρόκλητη έκρηξη επιθετικής συμπεριφοράς σε μικρή ηλικία. Πιθανότατα μιλάμε για το φαινόμενο της παιδοκεντρικής οικογένειας. Που οι γονείς μετατοπίζουν το κέντρο βάρους αποκλειστικά στο παιδί χωρίς ξεκάθαρους στόχους, εκείνοι δηλαδή μεγαλώνουν παιδιά χωρίς όρια. Κάνοντας τα εγωκεντρικά, χωρίς ενσυναίσθηση, ανήμπορα να αντιληφθούν τη θέση τους στο κοινωνικό σύνολο.
Η βία των ανηλίκων είναι ένα βασικό σύμπτωμα των διαταραχών διαγωγής. Τι είναι ικανά να κάνουν άτομα που μεγάλωσαν σε δυσλειτουργικά περιβάλλοντα; Εκφοβισμό, απειλές, bullying, να προκαλέσουν σοβαρή σωματική βλάβη, να ασκήσουν βία σε ζώα, να προκαλέσουν εσκεμμένα φθορά σε ξένη περιουσία, να ξεκινούν συνεχώς σωματικό διαπληκτισμό, να εξαναγκάσουν άτομο σε σεξ χωρίς συναίνεση. Την κυριότερη ευθύνη την κυριότερη ευθύνη την φέρει το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει και αναπτύσσεται το παιδί. Αν έχει λανθασμένους τρόπους ερμηνείας των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, αν δρα χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες, αν δεν έχει κοινωνικές δεξιότητες πηγαίνεις για οικογενειακή θεραπεία. Δεν κουκουλώνεις το πρόβλημα. Το κατανοείς και το αντιμετωπίζεις. Δεν το δικαιολογείς.
“Τα χτυπήματα θα μπορούσαν να τον έχουν αφήσει ανάπηρο”
O ιατροδικαστής Νίκος Καλόγρηας, που εξέτασε τον σταθμάρχη του μετρό ο οποίος έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από τα δύο ανήλικα αδέρφια εξήγησε στο MEGA ότι τα χτυπήματα θα μπορούσαν να προκαλέσουν παράλυση στο θύμα της επίθεσης. Όπως σημείωσε ο ιατροδικαστής, ο 53χρονος σταθμάρχης του μετρό έχει κατάγματα σε τρεις σπονδύλους της οσφυϊκής μοίρας και κάποια κατάγματα στην κάτω γνάθο. “Δεν χρειάζεται να είναι κανείς γιατρός ή ιατροδικαστής για να καταλάβει ότι κατάγματα στην σπονδυλική στήλη μπορεί να επιφέρουν αναπηρία ή ότι με το κάταγμα στη γνάθο μπορεί να έχεις εγκεφαλικές βλάβες”, υποστήριξε ο Νίκος Καλόγρηας.
“Τα παιδιά είναι διαμάντια”, λέει ο πατέρας των ανηλίκων
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Βασίλη Χήτου στο Newsit.gr δείχνει πως οι φερόμενοι ως δράστες είχαν και στο παρελθόν παραβατική συμπεριφορά, ενώ διακρίνονται σε ξυλοδαρμό άλλου μαθητή, όχι από τους ίδιους αλλά από μέλος παρέας τους. Στο ΕΠΑΛ του Περιστερίου αλλά και σε άλλα σχολεία της πόλης η δράση τους είναι τόσο διαδεδομένη που στο άκουσμα του ονόματος τους τα παιδιά-θύματα ενδίδουν στον εκβιασμό και παραδίδουν από μόνα τους ότι κουβαλούν επιστρέφοντας από το σχολείο στο σπίτι.
“Τα παιδιά μου εγώ τα ξέρω. Τα ξέρει όλη η περιοχή που μένουμε, έχουμε πάρα πολλούς γνωστούς, φίλους, γείτονες. Μας ξέρουν και οι πέτρες” ανέφερε ο πατέρας των δύο ανηλίκων μιλώντας στην εκπομπή Tlive. Ακόμα ισχυρίστηκε πως “δεν είχαν δημιουργήσει ποτέ πρόβλημα” και δεν αρνήθηκαν τη λήψη αποτυπωμάτων, ενώ απέρριψε τις φήμες ότι συμμετείχαν σε συμμορία. “Τα παιδιά μου είναι διαμάντια. Τώρα πως έγινε αυτό, τι να σας πω. Ήταν η κακιά στιγμή; Αυτό”.
Και ο ισχυρισμός με το Proficiency αποδεικνύει πως μια κοινωνία θεωρεί προσόν μιας ευυπόληπτης οικογένειας να ξέρει καλά αγγλικά, να είναι γιατρός ή δικηγόρος ο γιος και η κόρη τους παντρεμένη με καλό παιδί. Παραμένουμε μια βαθιά συντηρητική, φαλλοκρατική, πατριαρχική κοινωνία που διατηρεί αναλλοίωτα τα στερεότυπά της Ελλάδας του 50. Κυριαρχεί η ταξικότητα και η συντηρητική οπισθοδρόμηση της. Μας σοκάρουν οι εικόνες του ξυλοδαρμού και οι μαρτυρίες της Σοφίας Μπεκατώρου. Πέφτουμε από τα σύννεφα. Ή προσποιούμαστε τους ανήξερους για να δείξουμε το βαθμό ανωτερότητάς μας, Πάντα φταίει κάποιος άλλος για το λάθος στο γραφείο, στο σχολείο, στις σχέσεις μας. Η αποτυχία μας να σταθούμε απέναντι στον εαυτό μας δεν είναι δικιά μας, γιατί δεν αντέχουμε το βάρος της. Οπότε, λογικό είναι αυτοί οι γονείς να κατηγορούν τον σταθμάρχη που έφαγε ξύλο από τα παιδιά τους.
Δεν ξυπνούν μια μέρα δύο έφηβοι και αρχίζουν να γρονθοκοπούν έναν 53χρόνο. Έχει προηγηθεί μια 15ετία διαπαιδαγώγησης τους και ανατροφής τους. Είναι αντανακλαστικό μιας ευθυνόφοβης κοινωνίας να ψάχνει να επιρρίψει ευθύνες στο εκάστοτε θύμα. Είτε σεξουαλικής κακοποίησης είτε φραστικής επίθεσης ή και της ωμής βίας. Δεν είναι μεμονωμένο αυτό το περιστατικό έκρηξης βίας από ανήλικους. Κι αυτό είναι εξαιρετικά ανησυχητικό. Ας αποφύγουμε το στίγμα της παραβατικότητας και ας σκεφτούμε πώς μπορούμε να προστατέψουμε τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται ακόμη σε φάση διαμόρφωσης.