Τα social media είναι μια virtual μορφή κοινωνίας αν το σκεφτείς. Επιλέγει ο καθένας το «χωριό» του, εκτίθεται στους άλλους και παρατηρεί όσους εκτίθενται σε αυτόν και το αποτέλεσμα αυτής της έκθεσης είναι φυσικά η επιλογή του αν θα παρέμβει με την κριτική του ή όχι. Στο ίντερνετ ο γείτονας δε μπορεί να κλέψει σύκα από τη συκιά σου, ούτε εσύ να παρκάρεις το αυτοκίνητο μπροστά στο πάρκινγκ του. Στο ίντερνετ, η καταπάτηση της ελευθερίας του διπλανού έρχεται με τη μορφή σχολίων μίσους, παρεμβατικών σε ό,τι έχει επιλέξει ο virtual φίλος να εκθέσει εκεί έξω, στη μικρή αυτή, πλασματική κοινωνία. Οι κανόνες έρχονται μετά τη στιγμή που μια κοινωνία αναγνωρίζεται ως τέτοια, και επειδή τα social media δε μετρούν πολλά χρόνια στην προσπάθειά τους να γίνουν το πιο κοντινό στην πραγματικότητα Sims που είχαμε ποτέ, θα λέγαμε ότι παίζει και να ζούμε τη «φυσική κατάσταση» του Ρουσσώ, χωρίς την πραγματική βία και τις συγκρούσεις.
Η βία των social media, μέσα από τη μορφή hate comments και κατακραυγής δεν είναι νέο ότι μπορεί και να μην έχει μεγάλη διαφορά από τη σωματική. Οι ίδιες οι πλατφόρμες μας έχουν προσφέρει τρόπους να μπορούμε να εκφράσουμε τη δυσαρέσκειά μας μέσα από αντιδράσεις, αλλά δείχνουμε να επιλέγουμε τις προσωπικές επιθέσεις, τη χυδαία γλώσσα και την πλήρη άφεση στα κατώτερα ένστικτα, που εκεί έξω, στην πραγματική ζωή θα μεταφράζονταν σε κρατητήρια και εξώδικα.
Η δυνατότητα σχολιασμού και πλήρους έκφρασης στα social είναι πρόσφορο έδαφος για ξεσπάσματα, αχρείαστο μίσος, προβληματικές συμπεριφορές και απρόβλεπτα αποτελέσματα, μιας και ο δέκτης όλων αυτών δεν έχει σάρκα και οστά σε μια πρώτη ανάγνωση. Είναι ένα χρήστης, ένα ρομπότ. Φαίνεται να υπάρχει μια δυσκολία να αντιληφθούμε πως το άτομο το οποίο βρίζουμε με τρόπο που δε θα τολμούσαμε καν στην πραγματική κοινωνία, είναι άνθρωπος. Κανονικός άνθρωπος. Τα σχόλια τα διαβάζει, τα παίρνει προσωπικά και ενδεχομένως τα διαχειρίζεται όπως θα διαχειριζόταν οτιδήποτε τον θίγει, τον προσβάλει, τον φοβίζει και τραυματίζει όχι μόνο μια ψυχολογία που θα αλλάξει σε δυο τρία λεπτά, αλλά μια ολόκληρη αυτοεικόνα.
Κάτι τέτοιο συνέβη και στον Νίκο Μουτσινά, ο οποίος το διαχειρίστηκε άψογα, απάντησε στην hater του (που πιθανότατα στον δρόμο θα του ζητούσε να βγάλουν μια σέλφι), αλλά ευτυχώς αποφάσισε να πει τα αυτονόητα για ακόμα μια φορά. Γιατί για κάποιο παράξενο λόγο, σε αυτό το διάκενο μεταξύ πραγματικής ζωής και virtual πραγματικότητας που επιβιώνουμε, χρειαζόμαστε υπενθυμίσεις για τα δεδομένα. Αυτά που ήδη ξέρουμε αλλά δυσκολευόμαστε να τηρήσουμε σε ένα πεδίο στο οποίο νιώθουμε πως έχουμε πλήρη ελευθερία. Δεν είναι έτσι.
Στα social η προσβολή είναι ένα DM δρόμος. Ένα χυδαίο comment μακριά.
Ο Μουτσινάς έλαβε ως απάντηση σε ένα story του στις 27 Οκτωβρίου, έναν ετεροχρονισμένο εμετό, που περιλάμβανε κούνημα δαχτύλου για μη σεβασμό μιας εθνικής επετείου και κατέληγε στον χαρακτηρισμό «πουστάρα». Έτσι, casually. Όπως μετέφερε στην εκπομπή του, ο ίδιος εξήγησε στην κυρία που το έκανε το σχόλιο πως το story ανέβηκε την προηγούμενη ακριβώς μέρα, δίνοντάς της λίγη τροφή για σκέψη, αφού της έκανε σαφές πως εκείνη, την εθνική επέτειο, την πέρασε χαρακτηρίζοντας έναν άνθρωπο που δεν γνωρίζει «πουστάρα».
Φαντάζομαι πως αν έβλεπε κανείς στον δρόμο, την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου έναν νέο άντρα να βγάζει σέλφι, δε θα σταματούσε για να τον προσβάλει. Θα συνέχιζε τη μέρα του, τη ζωή του, κανονικά. Φαντάζομαι δηλαδή, γιατί ζούμε και σε παράξενους καιρούς. Παρόλα αυτά, στα social η προσβολή είναι ένα DM δρόμος. Ένα χυδαίο comment μακριά. Σε άλλα νέα, αυτό το κείμενο θα μπορούσε να συνεχιστεί με μια καταγραφή των αυτονόητων μιας και φύγουμε από τη φυσική κατάσταση που λέγαμε και βρούμε ένα κοινωνικό συμβόλαιο και για τη σοσιαλμιντιακή κοινωνία που από ό,τι φαίνεται δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε. Θα περιοριστώ σε όσα είπε ο Νίκος Μουτσινάς. Γιατί διάολε είπε τα αυτονόητα και τα είπε με τον καλύτερο τρόπο: αν κάτι δε σου αρέσει, μπορείς να πατήσεις skip, να κάνεις hide, ακόμα και unfollow. Το να παθαίνεις εμμονές με πρόσωπα, το μόνο που δείχνει είναι ότι κάτι δεν πάει καλά ακόμα μέσα σου. Τα social media δε σου δίνουν το δικαίωμα να προσβάλεις και να χαρακτηρίζεις.
Εγώ θα προσθέσω και πως όταν δε μπορείς να ελέγξεις το μίσος σου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μάλλον καταπιέζεις αρκετό από αυτό στην καθημερινή, με τρεις διαστάσεις ζωής σου. Και το μίσος είναι επικίνδυνος. Επίσης, βρήκα εξαιρετικά ευγενικό το γεγονός ότι εξήγησε στη hater την ακριβή ημερομηνία ανάρτησης του story του, σεβόμενος το γεγονός ότι για εκείνη μάλλον μια εθνική επέτειος μεταφράζεται σε μέρα που οι άνθρωποι δε διασκεδάζουν, δε γελάνε και δεν κάνουν αναρτήσεις στα social media, δε μπορούν να τιμήσουν την ιστορική μνήμη χωρίς να πατάνε παύση στη ζωή.
Ναι, ο Νίκος Μουτσινάς είπε πάλι τα αυτονόητα και αναρωτιέμαι τι θα γίνει όταν βαρεθεί να τα λέει.
