Ένας, δυο, τρεις μαυροντυμένοι, ζωσμένοι με εκρηκτικά, περιφέρονται αμήχανοι λίγο πριν ενεργοποιήσουν τον εκρηκτικό μηχανισμό που θα τους εξασφαλίσει την επουράνια ευλογία και την επίγεια εκπλήρωση της στρατευμένης τους μισαλλοδοξίας. Δίπλα τους, ανυποψίαστοι περαστικοί, ταξιδιώτες, επιβάτες, υποψήφια θύματα σε ένα παράλογο παιχνίδι της μοίρας που όσο περισσότερο το “σκαλίζεις”, τόσο πιο πολύ σε τρελαίνει.
ΜΠΑΜ. Έκρηξη, φως, αίμα, σάρκα, παράνοια, σκοτάδι.
Το σκηνικό καταγράφεται από μια κάμερα ασφαλείας, από ένα κινητό. Εντός ολίγου, θα αναπαραχθεί από κάθε πιθανό κι απίθανο μέσο. Τα τελευταία χτυπήματα σε Κωνσταντινούπολη και Βρυξέλλες, επιβεβαίωσαν εκ νέου το πόσο πουλάει το αίμα και η θανατίλα. Πηχιαίοι οι τίτλοι στις οθόνες μας: “ΣΟΚ ΚΑΙ ΔΕΟΣ”, “ΠΡΟΣΟΧΗ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΣΚΛΗΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ”, “ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΘΟΝΕΣ“. Σε ελεύθερη μετάφραση; Η παπάτζα εκλαϊκευμένη. Αν γράφονταν με ειλικρίνεια, κάπως έτσι θα έμοιαζαν: “Σας πουλάμε θάνατο γιατί σας αρέσει! Καπαπιείτε τον αμάσητο! Ελάτε! Δείτε μας! Διαβάστε μας! ΣΟΚ λέμε!“
Γιατί τόση εξοικείωση;
Το πραγματικά σοκαριστικό της όλης υπόθεσης δεν είναι οι καραμπινάτοι τίτλοι με τους οποίους συνοδεύουν τα βίντεο με τις αποστολές αυτοκτονίας, τις πιστολάτες εν ψυχρώ δολοφονίες, τα φουσκωμένα σώματα των μεταναστών δίπλα στο κύμα, τις ρίψεις ομοφυλόφιλων από πενταόροφα κτίρια. Το πραγματικό σοκ προκύπτει από αλλού.
Από τη συνειδητοποίηση ότι όλες εκείνες οι εικόνες που κάποτε έφταναν στα μάτια μας αποκλειστικά και μόνο από τους Στίβεν Κινγκ και τα Grand Theft Auto, την τελευταία 15ετία τις καταβροχθίζουμε σε real life έκδοση. Έχουν γίνει δε τόσο οικείες που σχεδόν μας προκαλούν απάθεια. Ένα τηλεοπτικό (και όχι μόνο) κοινό σε πλήρη απονεύρωση. Κάποτε μας φαινόταν ακραίο που βλέπαμε live τον Τσάκα να παίζει σφαλιάρες με την Άσπα. Σήμερα, η χαριστική βολή ενός δολοφόνου που τινάζει μυαλά στον αέρα, φαντάζει αποδεκτή και δεδομένη. Όχι μόνο για εμάς τους ενήλικες, αλλά ακόμη για τα πιτσιρίκια. Αυτά είναι που βάλλονται περισσότερο από τη σαπίλα της παραμορφωμένης πληροφόρησης και παρά το γεγονός ότι δεν μπορούν να φιλτράρουν τη φρίκη που πηγάζει από την οθόνη τους, φαίνονται σιγά-σιγά να εξοικειώνονται πλήρως με αυτήν. Τι (μας) άλλαξε;
Blood is okay… Blood is money
Μας μυρίστηκαν τα τσακάλια της αγοράς. Αυτό άλλαξε. Μυρίστηκαν την τεράστια ζήτηση για αίμα και τη ζήτηση αυτή καλύπτουν πρόθυμα τα Μ.Μ.Ε μέσα από την υπερπροσφορά κατάπτυστων φωτογραφιών και βίντεο. Η διαφημιστική αγορά διψάει για τηλεθέαση και για επισκεψιμότητα. Το πώς θα προκύψει η τηλεθέαση και η επισκεψιμότητα, ποσώς την ενδιαφέρει. Ως εκ τούτου, αν τα νούμερα ανέβουν μέσα από εικόνες που βρίθουν θάνατο, καλοδεχούμενες οι εικόνες. Δεν τους απασχολεί ούτε στο ελάχιστο το γεγονός ότι καμία προστιθέμενη αξία δεν προσφέρουν στην ενημέρωσή του κόσμου. Αν σκεφτούμε δε, πως η παραγωγή ποιοτικού περιεχομένου σπανίζει γιατί κοστίζει, ενώ αντίθετα βρίσκονται σε αφθονία οι εικόνες από μακελεμένα πτώματα τις οποίες μπορείς να δημοσιοποιήσεις με μηδενικό κόστος, θα κατανοήσουμε και τους λόγους που το Phishing και το Click-Baiting της νεκρολαγνείας αποτελεί βασικό εργαλείο της σύγχρονης δημοσιογραφίας.
Ο ISIS και οι υποδέλοιποι, σε ευχαριστούν
Αν κάποιος βγαίνει κερδισμένος από αυτό το ανελέητο σπαμάρισμα βίας και αίματος, δεν είναι τα Μέσα που το προωθούν κερδίζοντας χτυπήματα και τηλεθέαση. Ούτε, προφανώς, το παιδί σου που μεγαλώνει θεωρώντας τη βία εκ των ων ουκ άνευ. Νικητής είναι ο ISIS και ο κάθε πειραγμένος εγκέφαλος σε Ανατολή και Δύση που επιχειρεί να κάνει κατάληψη στον εγκέφαλό σου μέσω της τρομολαγνείας. Κάθε αναπαραγωγή σε prime time ζώνη, κάθε επιπλέον share στα κοινωνικά δίκτυα, δεν εξυπηρετεί τίποτε άλλο πέρα από την αρχική στοχοθεσία των ατόμων/ομάδων/οργανώσεων αυτών. Δεν τους ακούς που μας φωνάζουν;
“Είμαστε σε πόλεμο, αλλά δεν μπορείτε να μας αντιμετωπίσετε. Η υπόστασή μας δεν είναι συμβατική και η απειλή μας είναι ασύμμετρη. Η δομή και η στρατηγική μας είναι ασαφείς και πάνω που έχετε πειστεί για την αδρανοποίησή μας, βρισκόμαστε πίσω ακριβώς από την πλάτη σας. Βρισκόμαστε παντού και ξέρετε γιατί; Διότι με το να σπαμάρετε τις εικόνες από τη δράση μας, μας μεταφέρετε μέσα σε κάθε σπίτι, μέσα σε κάθε συζήτηση, μέσα σε κάθε συνείδηση. Σας είμαστε υπόχρεοι και σας ευχαριστούμε γι’ αυτό.
Ο αντίλογος που αναφέρει ότι η δημοσίευση των σκληρών εικόνων ενεργοποιεί τα αντανακλαστικά του λήπτη, είναι κατά την προσωπική μου άποψη πέρα για πέρα παραπλανητικός. Να δεχτώ ότι η αναπαραγωγή εικόνων και βίντεο από θανατηφόρα ατυχήματα μπορεί να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για έναν επιθετικό οδηγό. Να δεχτώ επίσης, τις μη κερδοσκοπικές εκείνες περιπτώσεις όπου η φωτογράφιση ή η βιντεοσκόπηση ενός αιματηρού γεγονότος μπορούν να προσφέρουν ντοκουμέντα για τα οποία θα μας ευγνωμονούν οι ιστορικοί του μέλλοντος. Η στιγμή της έκρηξης από μια αποστολή αυτοκτονίας σε πολυσύχναστο εμπορικό δρόμο ή σε ένα αεροδρόμιο, σε τι ακριβώς χρησιμεύει; Αν η απάντησή σου είναι “στο να κλειστείς στο σπίτι σου“, να ξέρεις πως δεν μπορείς να με βρεις πιο σύμφωνο.
Μποϊκοτάζ στη “δημοσιογραφία” του αίματος
Έχοντας δει και ξαναδεί πάμπολλες φορές μέσα σε μια εβδομάδα τις στιγμές των εκρήξεων σε Κωνσταντινούπολη και Βρυξέλλες, αποφάσισα να κάνω στο εξής “νηστεία” από κάθε παρόμοιο βίντεο μου προσφέρουν στο πιάτο οι διαφημιστές και οι τζιχαντιστές. Η είδηση σε γραπτό λόγο, μου αρκεί για να διαμορφώσω εικόνα. Όλα τα υπόλοιπα είναι για να ικανοποιηθεί η περιέργεια του ζώου που κρύβω μέσα μου. Του ζώου εκείνου που μαθημένο χιλιετίες τώρα να πορεύεται μέσα από το αίμα του Πολέμου, σήμερα, στην εποχή της εδραιωμένης ευρωπαϊκά ειρήνης, βρίσκει υποκατάστατα σε καρέ δολοφονιών κι αιματοχυσιών σερβιρισμένα σε γιουτιούμπουκ.
Θα ακολουθήσεις ή θα συνεχίσεις να δίνεις “χτυπήματα”σε τρομοβίντεο όπως αυτό;
