Τα εργασιακά περιβάλλοντα έχουν δώσει το καλύτερο υλικό στους σεναριογράφους επικών sitcom και μίνι σειρών. Ακόμη και στην Ελλάδα και, ναι, μιλάμε για την Χαρούλα Πεπονάκη στο Ρετιρέ. Όταν μπήκε το The Office στο Netflix οι μιλένιαλζ συνδέθηκαν κατευθείαν με την κουλτούρα της ζωής στο γραφείο. Με αυτό τον μικρόκοσμο που μας γεμίζει καθημερινά ωδίνες και μετασχημάτισε την κανονικότητά μας πολύ πριν την πανδημία.
Ωστόσο, φέτος οι τηλεοπτικές σειρές παρουσίασαν πολύ κρίπι τα διάφορα γραφεία. Δεν ήταν κι εύκολη η επιστροφή στο εργασιακό μεταπανδημικό περιβάλλον όταν βγάλαμε τις πιτζάμες της τηλεργασίας, είχε κάτι δυσοίωνο το email που μας κάλεσε πίσω στην πρωινή κίνηση, τα meetings που θα μπορούσαν να είναι ένα email και των corporate ιβέντ που όλοι βαριούνται αλλά προσποιούνται ότι συμπαθιούνται- κυρίως για το Instagram.
Μετά από τις καραντίνες νιώσαμε ότι είμαστε σε οριακό σημείο με την εργασία μας (κάποιους ίσως μας έπιασε λίγο πριν) και τα μεταβαλλόμενα φίλινγκς μας προς την εταιρική κουλτούρα έφεραν σεισμικές αλλαγές. Στη μητέρα όλων των τάσεων και δεινών, στις ΗΠΑ, το Νοέμβριο του 2021 εγκατέλειψαν τη δουλειά τους 4.5 εκατομμύρια εργαζόμενοι. Αυτό βαφτίστηκε ως η Μεγάλη Παραίτηση. Γιατί; Εξάντληση, δυσαρέσκεια για συνθήκες (ωράρια και μισθό εννοούμε). Επέστρεφαν στην εργασία τους και τα άψυχα γραφεία ήταν το καθρέφτισμα του μεγάλου κενού που κουβαλούσαν ως υπάλληλοι. Που πλέον δεν μπορούσε να καλυφθεί από ακριβά ταξίδια αναψυχής, πολυτελή δείπνα σε βραβευμένα εστιατόρια, ρούχα που δεν υπάρχει κανένας λόγος να κοστίζουν όσο ένα ενοίκιο σε δυάρι και ώρες σε πιλατάδικα με άσκοπες συζητήσεις με τον πέρσοναλ γυμναστή σου. Μπορώ να σκεφτώ κι άλλες ασχολίες βγαλμένες από το ανθολόγιο του δήθεν, τις είχα υιοθετήσει όλες όταν έπληττα θανάσιμα σε κάποιο τοξικό εργασιακό περιβάλλον παρέα με συναδέλφους που μας έθρεφε η ομαδική απογοήτευση, τα συνωμοτικά νεύματα και η αίσθηση της στασιμότητας.
Η τηλεόραση αντανακλά τις πιο μύχιες σκέψεις των τηλεθεατών της. Τα πρόσφατα δράματα σε χώρους εργασίας είναι μια καγχαστική απόδειξη. Σκεφτείτε το Succession, το Dropout, το Super Pumped και το Severance. Δεν θυμίζουν σε τίποτα τις κωμωδίες που λατρέψαμε και τρόλαραν την εταιρική κουλτούρα (από το Veep μέχρι το Brooklyn Nine-Nine). Αυτές οι νέας κοπής σειρές σου λένε ξεκάθαρα ότι η δουλειά σου είναι βαρετή, επαναλαμβανόμενη και κυρίως, συναναστρέφεσαι άτομα που δεν συμπαθείς. Δεν είναι πλέον τα γραφείο το δεύτερο σπίτι σου με κολλητούς που απέκτησες στο διπλανό γραφείο και φλερτάκια με νεοφερμένους. Μεταπανδημικά, τα γραφείο σου είναι σκηνικό απειλητικό, με φωτισμό που έχεις δει σε θρίλερ και σε κάνουν να νιώθεις άβολα. Είναι σαν τον όροφο αποκοπής από τη ζωή που είδες στο Severance. Λαβύρινθοι με πολλούς ορόφους και άπειρες άσπρες πόρτες με καφκικά γραφεία. Μοντέρνα γραφεία χωρίς καμία προσωπικότητα με καταπιεστικά vibes. Απάνθρωπα γραφεία που δεν θυμίζουν σε τίποτα εκείνα της Χαρούλας Πεπονάκη. Που ψάχνουν ρομποτικούς υπαλλήλους να αφήσουν τα συναισθήματά τους εκτός του χώρου εργασίας και αμίλητα να κοιτούν έναν υπολογιστή. Στέλνοντας email με ορολογία που δεν χρησιμοποιείς ποτέ στην κανονική σου ζωή.
Οι υπάλληλοι που θέλουν μόνο μια οικονομική συναλλαγή (το μισθό τους) από την εργασία τους κινδυνεύουν με burn out. Γιατί κάποτε θα σκάσει η φούσκα της ψευδαίσθησης της ευημερίας. Εκείνοι που αποζητούν μια ανθρώπινη αλληλεπίδραση με τους συναδέλφους τους είναι το νέο κύμα υπαλλήλων που ψάχνει μια υγιή καθημερινότητα που δεν θα νιώθουν εγκλωβισμένοι. Δομικές αλλαγές πρέπει να γίνουν στην κουλτούρα της εργασίας, όχι μοντέρνα γραφειάκια με αίθουσα παιχνιδιών. Γιατί οι εργαζόμενοι δεν είναι τσιπαρισμένα ρομποτάκια όπως στο Severance.
