Θυμάστε την ταινία με τον Τομ Κρουζ και την Νικόλ Κίντμαν που καπνίζουν κάτι τσιγάρα, κάνουν κεφάλι και συζητούν για δεκαπέντε λεπτά (που ακόμη και σήμερα μοιάζουν με αιωνιότητα) για την μονογαμία; Αυτό, δυστυχώς, ήταν το κύκνειο άσμα του Στάνλεϊ Κούμπρικ, το “Μάτια Ερμητικά Κλειστά”.
Μια ταινία σε επαύλεις της Νέας Υόρκης που υπόσχονταν στους θεατές ότι κάτι ερωτικό θα συμβεί. Αλλά η παντελής έλλειψη χημείας του τότε παντρεμένου ζευγαριού κατέστρεψε ολοκληρωτικά την όποια ερωτική διάθεση. Όμως, ο σκηνοθέτης της κατάφερε να σου περάσει αυτή την απόλυτη σύγχυση που σου δημιουργεί ένα όνειρο. Βλέπεις έναν Τομ Κρουζ να περνάει από τη μια ανικανοποίητη κοινωνική αλληλεπίδραση στην επόμενη κι αναρωτιέσαι τι είναι αυτό που βλέπεις. Είναι πλέον μια κλασική ταινία για αυτό που ονομάζεται meta- commentary. Ένας βαθύς σχολιασμός για αυτό το είδος ταινιών, το ερωτικό θρίλερ και τις συμβάσεις του.
Ήταν το πιο “πουληστερό” κινηματογραφικό είδος των 80s. Ίσως και των αρχών των 90s. Είχε προκλητικό σεξ (αυτό που η πολιτική κορεκτίλα εξοβέλισε από τις ταινίες), ωμή βία και ψυχολογική βία και πολλές τρελές γυναίκες. Χάθηκε εντελώς ξαφνικά. Τι απέγιναν τα ερωτικά θρίλερ;
Κανείς, ποτέ μα ποτέ, δεν θα ξεχάσει τη σκηνή που έκανε διάσημη την Σάρον Στόουν στο “Βασικό Ένστικτο”. Ναι, το σταυροπόδι με sneak peak ανάμεσα στα πόδια της. Ήταν το σωτήριο έτος 1992. Κορυφαία και ανεξίτηλη στιγμή στην ιστορία του κινηματογραφικού αυτού είδους.
Τα ερωτικά θρίλερ ξεπεράστηκαν γιατί οι φόλες ήταν περισσότερες από τις καλές ταινίες. Απογοητεύτηκε το κοινό και δεν εμπιστευόταν το τρέιλερ. Γιατί να πληρώσει εισιτήριο για μια ταινία που θα νοίκιαζε με λιγότερα χρήματα από το βίντεοκλαμπ; Κι όντως, ξεκίνησε μια ολόκληρη υποβιομηχανία ερωτικών θρίλερ αποκλειστικά για διανομή ως βιντεοκασέτες. Ήταν η εποχή του vhs. Ήταν σαφέστατα πιο οικονομική η λύση να γυρίσεις μια βιντεοταινία. Έτσι εξαφανίστηκε σαν δεινόσαυρος το ερωτικό θρίλερ με κάποιος ορκισμένους φαν του να ψάχνουν το καλά κρυμμένο διαμαντάκι στα βίντεοκλαμπ και να αναστενάζουν ότι “δεν τα φτιάχνουν όπως παλιά”.
Οι ταινίες των 80s είναι τα λείψανα των εποχών που πλέον δεν έχουν καμία σχέση με τη δική μας. Το επικίνδυνο σεξ τότε ήταν αφροδισιακό. Και για κάποιο περίεργο λόγο, μάλλον θρησκευτικό κατάλοιπο, μετά το σεξ έπρεπε να επέλθει η τιμωρία. Ήταν κάτι αμαρτωλό. Έπρεπε να δει ο θεατής κάποια παραβατική συμπεριφορά στην οθόνη και κάποιου είδους σωματικής βίας που να σχετιζόταν με την υπόθεση.
Το softcore σεξ των ερωτικών θρίλερ –σαφέστατα- ξεπεράστηκε κι αντικαταστάθηκε από το πολύ πιο σκληρό σεξ στις πλατφόρμες ερωτικού περιεχομένου. Οι επικίνδυνες femme fatale ήταν η ενσάρκωση της αμαρτωλής σεξουαλικότητας. Οι άνδρες εμφανιζόταν πάντα γυμνοί, χαρακτηριστικά παραδείγματα οι Μπρους Γουίλις, Κέβιν Μπέικον, Μάικλ Ντάγκλας, Ρίτσαρντ Γκιρ και Μίκι Ρουρκ. Και ήταν τα σύμβολα του σεξ της εποχής. Οι τίτλοι ήταν κάπως τσοντόβιοι: Άγρια Ορχιδέα, Ολέθρια Σχέση, Βασικό Ένστικτο, Τελική Ανάλυση. Οι κριτικοί κινηματογράφου αρχικά το θεώρησαν ως neo noir. Γιατί είχε δανειστεί χαρακτηριστικά των film noir για να μπορέσει να περάσει πιο εύκολα στο συντηρητικό κοινό τις προκλητικές σεξουαλικές σκηνές. Οι παραγωγοί ζητούσαν από το σεναριογραφό μια πλοκή για να μπορεί ο μέσος θεατής να «αυνανιστεί» στο σπίτι του. Αυτό ήταν το μέτρο της επιτυχίας της ταινίας. Να μείνει ο πελάτης ικανοποιημένος. Ήταν ουσιαστικά B movies, καλογυρισμένες. Για κάποιους ήταν μια σεξουαλική επανάσταση. Έδειξε σε άπειρες γυναίκες ότι δεν είναι και τόσο κακό η σεξουαλική απόλαυση. Η Σάρον Στόουν ήταν μια αμφιφυλόφιλη γυναίκα πχ. Επανασυναρμολόγησε τη γυναικεία σεξουαλικότητα μέσω της mainstream κουλτούρας. Έδωσε στους γυναικείους χαρακτήρες αφηγηματική δύναμη. Κι απενοχοποίησε τους θεατές που πλήρωναν εισιτήριο στα multiplex και να δουν μια πραγματική ταινία κι όχι πορνό. Αλλά όλοι πήγαιναν για το σεξ. Ξέσπασαν πολλές φεμινίστριες γι αυτές τις ταινίες, γιατί οι πρωταγωνίστριες ήταν βγαλμένες μέσα από πατριαρχικούς σωλήνες παραγωγής. Γράφτηκαν και σκηνοθετήθηκαν από άνδρες.
Πότε πέθανε το είδος; Με τον παγοκόφτη της Σάρον Στόουν. Το Βασικό Ένστικτο σκότωσε το είδος. Γιατί το τελειοποίησε. Το να κάνεις ένα ερωτικό θρίλερ μετά το Βασικό Ένστικτο είναι εφάμιλλο του να κάνεις μια διαστημική τριλογία μετά το Star Wars. Ο Πολ Βερχόφεν οδήγησε το ερωτικό θρίλερ στα άκρα και δεν μπορούσε κάποιος εύκολα να τον ξεπεράσει. To Basic Instict έφερε στα ταμεία 352,9 εκατομμύρια δολάρια το 1992. To 1995 Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ δεν τα κατάφερε με το Crash.
Το Χόλιγουντ δεν υπάρχει για να παράγει πολιτισμό. Ζει και αναπνέει για τα χρήματα. Αν κάποιο κινηματογραφικό είδος δεν τα φέρνει στα ταμεία τότε δεν υπάρχει στις ατζέντες τους. Υπάρχει και το Netflix για τις φόλες αν σας λείπουν τόσο.