Ένας για αιώνες “παρεξηγημένος” μυθολογικός χαρακτήρας, ένα γλυπτό που δημιουργήθηκε το 2008, αλλά το 2020 ανασημασιοδοτοθήκε με νέες ερμηνείες αποδεικνύοντας ότι όταν η τέχνη έχει κάτι ουσιαστικό να πει θα βρει -κάποια στιγμή- τον τρόπο. Αυτή είναι η ιστορία του γλυπτού της Μέδουσας που δημιούργησε ο Αργεντίνος γλύπτης Luciano Garbati και το οποίο τοποθετήθηκε στο Collect Pond Park στο Μανχάταν, ακριβώς μπροστά από το Ποινικό Δικαστήριο της Νέας Υόρκης.
Η εκδοχή του Garbati στον μύθο της Μέδουσας έχει ενδιαφέρον γιατί αποκαθιστά μια πατριαρχική αδικία που έχει υποστεί η ηρωίδα. Η κλασική απεικόνιση του αποκεφαλισμού της από τον Περσέα αντιστρέφεται. Η γυμνή Μέδουσα είναι εκείνη που αποκεφαλίζει τον Περσέα. Στο ένα χέρι κρατά το κεφάλι του και στο άλλο το ξίφος της. Το βλέμμα είναι έντονο και κοιτά χαμηλά προς όσους σταθούν να θαυμάσουν το ύψους 2 μέτρων άγαλμα. Το γλυπτό του Garbati αφηγείται τον μύθο της Μέδουσας από τη σκοπιά του θύματος, προβάλλοντας τη γυναικεία ταυτότητα της ηρωίδας και καθιστώντας την ταυτόχρονα ένα σύμβολο για τα θύματα σεξουαλικών επιθέσεων.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Μέδουσα ήταν μια πανέμορφη ιέρεια της θεάς Αθηνάς. Καταδιώχθηκε από τον Ποσειδώνα ο οποίος τη βίασε στο ναό της θεάς. Η Αθηνά οργίστηκε. Δεν μπορούσε να τιμωρήσει τον θύτη, τον Ποσειδώνα, και για αυτό αποφάσισε να τιμωρήσει τη Μέδουσα, στιγματίζοντάς την για μια πράξη στην οποία ήταν το θύμα: τη μεταμόρφωσε σε τέρας με αποκρουστική εμφάνιση και την καταδίκασε σε αιώνια μοναξιά, αφού όποιος την κοίταζε στα μάτια μαρμάρωνε. Τελικά, την σκότωσε ο Περσέας με την βοήθεια της Αθηνάς
Η Μέδουσα μετατράπηκε σε θύτη και δεν βρήκε δικαιοσύνη από αυτούς που υποτίθεται ότι διασφάλιζαν τη δικαιοσύνη στον κόσμο, τους θεούς. Το γεγονός ότι για αιώνες η ηρωίδα αυτή προβάλλεται ως τέρας έχει να κάνει με το γεγονός ότι η ιστορία της ερχόταν με την βαθιά εμπεδωμένη στην πατριαρχία κουλτούρα του βιασμού.
Οι παραλληλισμοί είναι εμφανείς και όχι συμπτωματικοί. Ακόμα και στις μέρες μας, τα θύματα του βιασμού στιγματίζονται κοινωνικά και ηθικά (και για αυτό διστάζουν να απευθυνθούν στις Αρχές) ή μετατρέπονται από τις δικαστικές Αρχές και τα ΜΜΕ από θύματα σε θύτες (η περίφημη ρητορική ότι “τα ήθελε”). Η γυναικοκτονία της Ελένης Τοπαλούδη είναι απόλυτα χαρακτηριστική.
Το γλυπτό της Μέδουσας που αποκεφαλίζει τον Περσέα δεν είναι αφηγείται μια ιστορία εκδίκησης, αλλά μια ιστορία αντίστασης απέναντι στην καθοδήγουμενη αδικία που έχει ως βάση το βιολογικό φύλο.
