Ένας Άγιος «έφυγε» και η συγκίνηση από τον χαμό του είναι παγκόσμια. Πότε όμως ακριβώς «αγιοποιήθηκε»; Σίγουρα όχι στη δεκαετία του ‘80, όταν η κυβέρνηση του Ronald Reagan τοποθέτησε το Αφρικανικό Εθνικό Συμβούλιο του Nelson Mandela στην επίσημη λίστα με τους τρομοκράτες. Και ήταν ο Dick Cheney, to 1985, όταν ψήφισε εναντίον της λύσης, υποστηρίζοντας πως ο ηγέτης των μαύρων της Νοτίου Αφρικής θα αποφυλακιστεί.
Και όταν ο Mandela κριτίκαρε την επίθεση στο Ιράκ το 2004, το National Review τον χαρακτήριζε ως έναν «βίαιο αντιμερικανό που υποστηρίζει τον Saddam Hussein. Δεν είναι έκπληξη η τοποθέτησή του, που προέρχεται από την πολυετή αφοσίωσή του στον κομμουνισμό και την επικρότηση τρομοκρατών».
Ήταν 2 Ιουλίου του 2008, όταν ο John Kerry δήλωνε πως «σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν ένα μεγάλο βήμα για να πετάξουν από πάνω τους τη μεγάλη ντροπή, να ατιμάζουν αυτόν τον μεγάλο ηγέτη, συμπεριλαμβάνοντάς τον στη λίστα των τρομοκρατών».
Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ τον θεωρούσαν τρομοκράτη, λόγω της ένοπλης εξέγερσης εναντίον του «απαρτχάιντ». Τον αποκαλούσαν «κομμουνιστή» επειδή θεωρούσαν τη Σοβιετική Ένωση ευεργέτη του κινήματός του και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Νότιας Αφρικής ήταν ο πιο στενός σύμμαχός του.
Πώς ξαφνικά οι ΗΠΑ θρηνούν έναν μεγάλο οραματιστή; Μήπως έχει κοινά με τον Martin Luther King, που και εκείνος ήταν μια «απειλή» για την ελίτ; Σίγουρα σημαντικό ρόλο παίζει και η εξέλιξη του κράτους. Ένας αφροαμερικανός πρόεδρος είναι ο ένοικος του Λευκού Οίκου.
Αλλά πώς μπορεί να αγιοποιηθεί ένας εξτρεμιστής; Ποια είναι τα όρια εκείνα που κάνουν να ξεχωρίζει ο «δίκαιος αγώνας» για την ισονομία και τη δημοκρατία, από τον οπουρτουνιστή «τρομοκράτη»; Και πόσο εύκολα μπορεί ένας αγνός ιδεαλιστής, ένας οραματιστής να εμφανισθεί ως «στυγνός ηγέτης μιας τρομοκρατικής οργάνωσης»: Πώς ένας άνθρωπος που ζει επί 27 χρόνια σε κελιά φυλακών μπορεί να πάρει το Νόμπελ Ειρήνης;
Εξετάζοντας τη ζωή του Nelson Mandela, καλό θα είναι να γίνει μάθημα παντού, πως τα εύκολα συμπεράσματα και οι… γρήγορες κρίσεις, δεν είναι πάντα και οι σωστές.
Και πως η ιστορία, έχει τον τρόπο να αποκαθιστά τις ευκαιριακές αναλήθειες. Ψυχραιμία, λοιπόν…
