Ο Μιχάλης Πρωτοψάλτης δεν βλέπει τον εαυτό του ως ήρωα. Όταν έμαθε για το ναυαγίο, έκανε, λέει, ό,τι θα έκανε οποιοσδήποτε άνθρωπος στη θέση του. Ο ιδιοκτήτης της κατασκευαστικής εταιρείας έστειλε έναν γερανό στην κορυφή του γκρεμού των Κυθήρων και κατάφερε να σώσει 80 Αφγανούς πρόσφυγες. Πέρασαν τρεις ώρες προτού ο τελευταίος πρόσφυγας – με προορισμό την Ιταλία με ένα γιοτ που είχε αποπλεύσει από το λιμάνι της Σμύρνης – οδηγηθεί σώος στην κορυφή.
Σήμερα, σχεδόν τρεις εβδομάδες μετά τις δραματικές σκηνές που εκτυλίχθηκαν στο νησί, ο 66χρονος θα τιμηθεί σε τελετή στο Υπουργείο Ναυτιλιακών Υποθέσεων της Αθήνας. Τα γεγονότα εκείνης της βραδιάς, τόσο τραγικά όσο και που προκαλούν δέος, αντηχούν ακόμη. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τηλεφώνησε για να τον ευχαριστήσει προσωπικά. “Αυτό που είδαμε εκείνο το βράδυ ήταν η εικόνα της κόλασης, απολύτως τρομακτικό, κάτι που δεν πίστευα ποτέ ότι θα έβλεπα ποτέ”, είπε ο Πρωτοψάλτης στον Guardian. “Ούτε εγώ, ούτε κανένας άλλος που βρισκόμασταν εκεί, και πρέπει να ήμασταν περίπου 100, δεν το σκεφτήκαμε δύο φορές. Κανείς δεν μας ανάγκασε να βοηθήσουμε. Όλη αυτή η συζήτηση ότι οι Έλληνες αφήνουν τους πρόσφυγες να πεθαίνουν στη θάλασσα με εξόργισε γιατί δεν είναι αλήθεια. Όλη αυτή η συζήτηση για ηρωισμό είναι υπερβολική. Αυτό που κάναμε ήταν μόνο ανθρώπινο. Στα Κύθηρα βοηθάμε πάντα ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Από την Αμερική και την Αργεντινή μέχρι τη Νότια Αφρική και την Αυστραλία υπάρχουν Κυθήριοι και όλοι μας έχουμε ζήσει την εμπειρία της μετανάστευσης. Δεν ξέρω τι συνέβαινε πιο μακριά [στην Ελλάδα], αλλά δεν θα αφήναμε ποτέ τους ανθρώπους να πνιγούν”.
Πιο ανατολικά την ημέρα του ναυαγίου, τα πτώματα 16 νεαρών Αφρικανών βρέθηκαν να επιπλέουν στα ανοιχτά της Λέσβου. Τα δύο περιστατικά, που ακολούθησε ο εντοπισμός 92 γυμνών ατόμων στα χερσαία σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία, έχουν επιδεινώσει περαιτέρω τους ήδη τεταμένους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών, με την Αθήνα να κατηγορεί την Άγκυρα ότι σκόπιμα αγνόησε τους λαθρεμπόρους που εργάζονται κατά μήκος της τουρκικής ακτογραμμής. Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, απάντησε ότι οι “καταπιεστικές πολιτικές” της Ελλάδας προς τους αιτούντες άσυλο, συμπεριλαμβανομένων των pushbacks έχουν μετατρέψει το Αιγαίο σε “νεκροταφείο”. “Η αλήθεια είναι ότι οι πολιτισμένοι άνθρωποι θέλουν να συμπεριφέρονται με πολιτισμένο τρόπο. Μόνο όταν επέστρεψα στο σπίτι συνέβη ότι ενώ μας κατηγορούν ότι κάναμε όλα αυτά τα πράγματα, εδώ είμαστε, μια ομάδα ανθρώπων σε ένα μικρό νησί στην Ελλάδα που έσωσε 80 ψυχές απόψε επειδή ήταν το σωστό” επιμένει ο κ. Πρωτοψάλτης.