Μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες φράσεις του προηγούμενου αιώνα είναι η περίφημη για τα δεκαπέντε λεπτά δημοσιότητας που βγήκε από το στόμα του Andy Warhol. Όπως μπορεί να αντιληφθεί ο καθείς αυτή η πιο Black Mirror πριν γεννηθεί το Black Mirror φράση, δεν μπορούσε παρά να ειπωθεί από έναν ιδιοφυή καλλιτέχνη. Ωστόσο όταν μιλάμε για τον προαναφερθέντα κύριο, καλό είναι να γνωρίζουμε, πως πρόκειται για τον άνθρωπο που τερμάτισε την καλλιτεχνική ιδιοφυΐα. Ας πάρουμε ωστόσο τα πράγματα με το όνομα τους αδέρφια!
Την έχω βαρεθεί εκείνη τη φράση. Δεν τη χρησιμοποιώ πια. Η καινούργια μου ατάκα είναι σε 15 λεπτά όλοι θα είναι διάσημοι.
Ο Andy Warhol γεννήθηκε στις 6 Αυγούστου του 1928 στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια. Οι γονείς του κατάγονταν από την Αυστροουγγαρία! Μικρό, τον ταλαιπωρούσαν διάφορες ασθένειες και μαρτυρίες αναφέρουν πως ήταν ένα μαζεμένο παιδί χωρίς πολλούς φίλους. Στην τρυφερή ηλικία των 13 ετών, βίωσε τον θάνατο του πατέρα του, ο οποίος ήταν εργάτης στις οικοδομές και πέθανε σε δυστύχημα. Παρόλα αυτά πρόλαβε να επενδύσει στο ταλέντο του γιου του, καθώς υπήρχε πλήθος κολακευτικών σχολίων για τις ικανότητες του στο σχέδιο. Έτσι λοιπόν από το 1945 έως το 1949 ο Andy Warhol σπούδασε εικονογραφικό σχέδιο στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Κάρνεγκι στο Πίτσμπουργκ. Λίγο αργότερα πήρε την μεγάλη απόφαση και μετακόμισε στην Μέκκα του Δυτικού Πολιτισμού, τη Νέα Υόρκη.
Αφού δούλεψε σαν σχεδιαστής παπουτσιών, η συνάντηση του με τον Αλέξανδρο Ιόλα έμελλε να αποδειχθεί κομβική για το μέλλον της σύγχρονης τέχνης. Ο Ιόλας τον προώθησε στο περιοδικό Glamour ως εικονογράφο. Άρχισε λοιπόν να δουλεύει και με άλλα περιοδικά μόδας όπως η Vogue και το Harpers Bazaar! Σαν πολυσχιδής προσωπίκοτητα που ήταν μπλέχτηκε στον χώρο της διαφήμισης παράλληλα, ενώ άφησε το στίγμα του και στην τέχνη της διακόσμησης, μεταμορφώνοντας πάμπολλες βιτρίνες! Κάπου εκεί ξεκίνησε να αφήνει ανεξίτηλο το στίγμα του, στην Pop Art καθώς αποτέλεσε ίσως τον πιο διάσημο εκπρόσωπο της.
Για τους μη γνώστες να αναφέρουμε πως η Pop Art, περιόρισε τη διάκριση ανάμεσα στην εμπορική και την υψηλή τέχνη! Δεν κώλωσε να παρουσιάσει και να στρέψει το βλέμμα του καλλιτεχνικού κοινού σε θέματα επηρεασμένα από διαφημίσεις, καθημερινά αντικείμενα και την εικονογραφία των κόμικς, δίνοντας τα πρώτα δείγματα γραφής της Pop Art. Με πίνακες που απεικόνιζαν κουτιά σούπας της εταιρείας Κάμπελ ή μπουκάλια Κόκα Κόλα, ο φίλος μας ο Andy απέκτησε μεγαλύτερη φήμη και μέχρι το 1963 παρήγαγε μαζικά τέτοιου τύπου επιτηδευμένα κοινότοπες αναπαραστάσεις καταναλωτικών προϊόντων, καθώς και προσωπογραφίες διασημοτήτων – μεταξύ αυτών και αρκετά πρόσωπα που αποτελούσαν σύμβολα της αμερικανικής ποπ κουλτούρας – σε φανταχτερά χρώματα και συχνά ως μεταξοτυπίες.
To 1962, βρήκε ένα παλιό εργοστάσιο το οποίο και έκανε εργαστήριο του για πάνω από 6 χρόνια. Το ονόμασε Factory και εκεί στέγασε πέραν των έργων του, πλήθος διασημοτήτων μέλη της αβαντ γκαρντ και αντεργκράουντ κουλτούρας. Τοξικομανείς, μέλη της LGBT κοινότητας, μουσικοί και φιλότεχνοι είχαν βρει το καλλιτεχνικό αντισυμβατικό σπίτι τους πια. Μια από τις ενοίκους ήταν και η μούσα του Andy, Edie Sedgwick (ηθοποίος και μοντέλο απαράμιλλης ομορφιάς). Κανένα άστρο δεν έλαμψε σαν της Edie. Η ιέρεια της μητροπολιτικής Νέας Υόρκης πλήρωσε βαρύ τίμημα στο ταξίδι της δόξας. Αυτοκαταστροφική δεν μπόρεσε να διαχειριστεί ούτε τον Andy, ούτε τους εθισμούς της και έφυγε στα 28 της χρόνια.
Μη δίνεις σημασία σ’ αυτά που γράφουν για σένα. Απλά, να τα μετράς σε ίντσες.
Αν βρείτε χρόνο τσεκάρετε το Factory Girl με την Sienna Miler να δίνει ρέστα στον πρωταγωνιστικό ρόλο και την τυπάρα Guy Pierce να πλάθει υποκριτικά ένας από τους πιο ενδιαφέροντες Andy Warhols της μεγάλης οθόνης. Στα έξι χρόνια του Factory ο Warhol εθίστηκε στην τέχνη του κινηματογράφου, δημιουργώντας πάνω από 60 ταινίες και περισσότερες από 500 μαυρόασπρες λήψεις μικρού μήκους, πορτρέτων επισκεπτών εκεί. Ξεχωρίζει και πάντα θα ξεχωρίζει το Empire του 1964, μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση πάνω στην πλήξη ως μια ακραία αισθητική εμπειρία, που ξεπερνά σε διάρκεια τις 8 ώρες.
Στις 3 Ιουνίου 1968 μόλις ο Άντι Γουόρχολ μπήκε στο λόμπι του φημισμένου The Factory, του εργαστηρίου του, δέχτηκε τρεις πυροβολισμούς από την Βαλερι Σολάνας, καλλιτέχνη που βρισκόταν στον κύκλο των γνωριμιών του και μάλιστα είχε εμφανιστεί στην ταινία του “I, A man”. Η Σολάνας ήταν γνωστή για την ακραία φεμινιστική της δράση, είχε άλλωστε ιδρύσει μια οργάνωση με τον εύγλωττο τίτλο “SCUM” που λειτουργούσε και ως αρκτικόλεξο για τη φράση “Society for Cutting up Men” και στο μανιφέστο της ομάδας, που η ίδια είχε γράψει, προέβλεπε τη θανάτωση όλων των ανδρών (τους χαρακτήρισε βδελύγματα, ένω δήλωσε πως το σπέρμα τους πρέπει να δηλητηριαστεί) καθώς τους θεωρούσε άχρηστους και περιττούς για τη διαιώνιση του είδους. Οι δύο πρώτες σφαίρες δεν βρήκαν το στόχο τους, αλλά η τρίτη διαπέρασε τον πνεύμονα, τον σπλήνα, το στομάχι, το συκώτι και τον οισοφάγο. Σώθηκε μετά από εγχείρηση διάρκειας 5 ωρών αλλά ήταν αναγκασμένος να φορά πάντοτε έναν ελαστικό κορσέ μέχρι το τέλος της ζωής του.
Το περιστατικό αυτό τον σημάδεψε. Παρέδωσε την σκηνοθεσία των ταινιών στον βοηθό του στο Factory. Συνεχίζει να σχεδιάζει μέχρι το τέλος της ζωής του στις 22 Φεβρουαρίου του 1987. Τον απασχολούν πλέον ζητήματα θρησκευτικής φύσεως όπως ο Μυστικός Δείπνος ενώ στη συλλογή ‘Οξείδωση’ (1978), ο Γουόρχολ και οι βοηθοί του προετοίμασαν τους καμβάδες καλύπτοντας την επιφάνεια με χάλκινη μπογιά και ακολούθως ούρησαν πάνω τους σχηματίζοντας καλαίσθητα ιριδίζοντα σχήματα σε κίτρινους, πορτοκαλί και πράσινους χρωματισμούς.
Το σεξ είναι το μεγαλύτερο τίποτα όλων των εποχών.
Άφησε πίσω του πάνω από 100000 έργα. Δεν σταμάτησε λεπτό να πειραματίζεται ο άνθρωπος που έκανε τέχνη με λίγα μπουκάλια Coca Cola, ή με την θρυλική μπανάνα στο εξώφυλλο των Velvet Underground! Ο Andy που μας άφησε παρακαταθήκη τα πολύχρωμα πορτρέτα της Marilyn και του Mao που αφόδευσε σε κάθε έννοια πολιτικής ορθότητας, παραβιάζοντας κάθε ιερό και μη καλλιτεχνικό άβατο. Έπαιξε με τις σκιές και το σώμα μοναδικά, ενώ καταβρόχθισε χιλιάδες κινηματογραφικές εικόνες, στις οποίες και περιέκλεισε το σαρδόνιο χιούμορ του! Εκκεντρικά ιδιοφυής παρέμεινε ένας συνεπής προβοκάτορας και ονειροπόλος από την αρχή μέχρι το τέλος της ζωής του, κάνοντας τέχνη μέχρι και την βρώση ενός ταπεινού χάμπουργκερ! Για αυτό θα υπάρχει ένας ξεχωριστός τόμος στην καλλιτεχνική ιστορία του σύμπαντος για τον αγαπημένο γιο της pop art!