Όταν είσαι παιδάκι, μαθαίνεις μια σειρά από απλοϊκές ιστορίες για τα θαύματα του κόσμου. Οι άνθρωποι όταν πεθαίνουν πηγαίνουν “στον ουρανό”. Τα παιδιά τα φέρνει ο πελαργός. Οι Έλληνες είναι ο λαός που πάντα κέρδιζε τις μάχες κι ποτέ δεν έκανε κακό σ’ άλλους λαούς. Τον Αδάμ τον έπλασε ο Θεός από χώμα και νερό (ή τέλος πάντων, μπορεί και να πιστεύεις πως τον έπλασε ο Προμηθέας, αν ανήκεις σε οικογένεια που γιορτάζει κάθε χρόνο τα Ελευσίνια Μυστήρια και τα Μεγάλα Θεσμοφόρια). Τέτοια σου λένε και πιστεύεις όταν είσαι πιτσιρίκι, και να σου πω τη γνώμη μου; Καλά κάνουν και στα λένε, καλά κάνεις και τα πιστεύεις! Όμως όλοι κάποτε μεγαλώνουν…
Όταν λοιπόν θα γίνεις πια μεγάλος, θα πρέπει ν’ αφήσεις ένα-ένα όλα τα παιδικά σου παραμύθια να στα γκρεμίσει η πιο μεγάλη κατάκτηση του ανθρώπου: η επιστήμη. Τα παιδιά δεν τα κουβαλάει ένα μακρυπόδαρο πουλερικό στο ράμφος του, κι οι Έλληνες δεν είναι αναμάρτητοι μπροστά στην ιστορία. Μα πάνω απ’ όλα…
…το μπαμπά των ανθρώπων δεν τον λέγανε Αδάμ, και δεν τον έπλασε κανείς από νερό και χώμα!
Κι ενώ, όλες οι θρησκείες που μεταφέρουν αυτό το μύθο παραδέχονται πως πρόκειται ακριβώς γι’ αυτό, για μύθο, υπάρχουν κάμποσοι άνθρωποι που συνεχίζουν να υπερασπίζονται με θέρμη “αυτό” που δεν ισχύει. Το χειρότερο, συνεχίζουν ν’ αρνούνται με πείσμα “το άλλο”, που εξηγεί πολύ λογικά (και αποδεδειγμένα πια) την καταγωγή μας. Κι είναι οι ίδιοι εκείνοι άνθρωποι που κάποτε ονόμασαν “επικίνδυνο”, έναν τυπάκο που το μόνο του έγκλημα ήταν ότι μελέτησε τη φύση. Πράγματι, ο “πιο επικίνδυνος άντρας της Αγγλίας” (κι άρα ίσως ολόκληρης της γης) τη Βικτωριανή εποχή, δεν ήταν στρατηγός, δεν ήταν βασιλιάς, δεν ήτανε τρελός πολεμιστής. Ήταν…
…ο Κάρολος Δαρβίνος, ένας φυσιολάτρης υποψήφιος ιερέας!
Ο νεαρός Τσάρλι που λες, φορτώθηκε μια μέρα τα μπαγκάζια του και μπάρκαρε μ’ ένα πλοίο για τη Νότια Αμερική. Σκοπός του; Να μελετήσει εξωτικά ζώα. Κι ετούτη η, εκ πρώτης όψεως ανώδυνη μελέτη του, έμελλε να τον κάνει “επικίνδυνο”. Και ταυτόχρονα, έναν απ’ τους σημαντικότερους συγγραφείς στην ιστορία της επιστήμης.
Στην αρχή, ο Δαρβίνος είδε σκελετούς. Ήταν σκελετοί από αρμαντίλλο. Μόνο που ήτανε… τεράστιοι! “Να ‘χαν εδώ, ετούτα τα νησιά τόσο μεγάλα αρμαντίλλο; Να ‘τανε κάποτε όλα τ’ αρμαντίλλο έτσι μεγάλα; Ή μήπως υπήρχαν αρμαντίλλο σε πολλά μεγέθη, και πια μας έμειναν μονάχα τα μικρά;” σκέφτηκε. Ύστερα, είδε τα κοτσύφια. Έμοιαζαν πολύ με τα κοτσύφια της Λατινικής Αμερικής ή της Αγγλίας, αλλά δεν ήταν ίδια. Είχαν διαφορές. Διαφορές όπως αυτές που έχεις εσύ με τα αδέρφια σου. “Κι αν υπήρχε κάποιος… κοινός πρόγονος; Κάποιος Αδάμ για όλα τούτα τα κοτσύφια;” σκέφτηκε ξανά ο Τσάρλι. Κι αυτή ήταν η αρχή μιας ιδιοφυούς ιδέας που ύστερα από χρόνια έγινε μια σπουδαία θεωρία. Ήταν…
…η Εξέλιξη κι η Φυσική Επιλογή, ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει η φύση!
Ή σκέψη πάτησε στη Μαλθουσιανή Παγίδα, κι ήταν απλή, λογική κι υπέροχη: “Η τροφή δεν αρκεί για όλα τα ζώα. Αυτό σημαίνει πως κάποια ζώα θα επιβιώσουν και άλλα όχι. Ποια; Αυτά που έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά!“. Αυτή ήταν η αρχή, και η συνέχεια ακόμα πιο εντυπωσιακή, με προσαρμογή της ίδιας της ζωής στις απαιτήσεις της φύσης. Ήταν μια μαγική σκέψη, ήταν το αυγό του Κολόμβου, ήταν η απλή λύση ενός δύσκολου προβλήματος. Για κάποιους ωστόσο, ήτανε μια δουλειά του σατανά. Για κάποιους ακόμα είναι.
Γι’ αυτούς τους κάποιους λοιπόν, έχω να πω μονάχα τούτο: Αν ο Θεός υπάρχει, δεν θα τον σκοτώσει η διανόηση, η επιστήμη κι η εξέλιξη. Η θρησκοληψία κι η ξεροκεφαλιά, μπορεί. Και μαζί θα πάρουν στο λαιμό τους και κάμποσους Δαρβίνους. Κάμποσους ερευνητές που κανονικά θα ‘πρεπε να τους χειροκροτάνε οι θρησκείες, όσο εκείνοι μας αποκαλύπτουν τον υπέροχο τρόπο με τον οποίο δουλεύει η φύση. Με τον οποίο (στην ευχή!) δουλεύει ο Θεός. Αλλά για μερικούς ανθρώπους που κυκλοφορούν ακόμα γύρω μας, ο θρησκευτικός νεποτισμός βάζει κάτω όλα τα κόμματα της γης. Πιο απλά: άμα δεν είσαι του Αδάμ, δεν είσαι άνθρωπος…
Να ‘σαι καλά ρε Τσάρλι. Να ‘σαι καλά που μας εξέλιξες χωρίς να μας ρωτήσεις!
