Σ’ αυτό τον κόσμο υπάρχουν άνθρωποι των γραμμάτων. Υπάρχουν φιλόλογοι. Υπάρχουν ιστορικοί. Υπάρχουν συγγραφείς φαντασίας. Υπάρχουν λογοτέχνες. Κι υπάρχει κι ο Τόλκιν. Ο άνθρωπος που τα ‘χει όλα αυτά μαζί!

Η τελευταία πρόταση στην παραπάνω παράγραφο έχει ένα λάθος. Και όχι, το λάθος δεν βρίσκεται στο “τα ‘χει” (μπορεί ο Τζ. Ρ. να άφησε εδώ και χρόνια το μάταιο τούτο κόσμο, αλλά όσο ζει ο Γκάνταλφ μέσα στις σελίδες του, θα ζει κι ο ίδιος – πάντα σε ενεστώτα). Και ούτε, το λάθος δεν βρίσκεται στο “όλα αυτά μαζί” (βλέπεις μιλάμε στ’ αλήθεια για έναν σπουδαίο τύπο των γραμμάτων, τεράστιο γλωσσολόγο και τον πιο σημαντικό λογοτέχνη που γνώρισε ποτέ της η φανταστική λογοτεχνία. Για να μη σε κουράζω πολύ, το λάθος υπάρχει στην αρχή. Ο Τόλκιν δεν ήταν άνθρωπος!

Ξέρω πως δεν θα το δεχτείς και τόσο εύκολα αυτό που σου λέω, ή τέλος πάντων δεν θα το δεχτείς χωρίς το δάχτυλό σου “επί τον τύπον των ήλων” (άπιστε Θωμά!). Γι’ αυτό θα σε πάρω απ’ το χεράκι και θα σου δώσω εγώ 4 πληγές να το βάλεις και να πειστείς: αυτός ο τύπος ήτανε ο πιο τρελός θεούλης στην ιστορία των βιβλίων.

Ο δημιουργός του κόσμου (του)

Δεν σκέφτηκε μια πόλη. Δεν φαντάστηκε ανθρώπους, μάγους, θεούς και τέρατα. Ο φίλος έφτιαξε ΟΛΟΚΛΗΡΟ κόσμο! Με δικό του στερέωμα (Άρντα), δικές του ηπείρους (Μέση Γη), δικά του πλάσματα (Χόμπιτ) με δικές τους γλώσσες (Kουένυα). Ο,τι δηλαδή έκαναν αρχαίοι λαοί σε κάμποσες εκατοντάδες χρόνια, το έκανε εκείνος μόνος του σε μια ζωούλα! Οπότε, παρακολούθα λίγο το συλλογισμό μου: Αν ο Γιαχβέ είναι θεός που προκάλεσε τη Γένεση, κι αν ο Χάος είναι θεός που προκάλεσε τη Θεογονία, τότε κι ο Τόλκιν που έχτισε απ’ το μηδέν βουνά, λαγκάδια (σχιστά!), και πλάσματα με δαχτυλίδια, τι είναι… συγγραφέας;

(Και όχι μόνο έφτιαξε δικό του κόσμου, αλλά ο κόσμος του ξεκίνησε επίπεδος και κατέληξε σφαιρικός. Με αιτία! Μάγκας).

 

Ο προφητεύων τα μελλούμενα

Το 1987 που λες, βρήκε την Αγγλία η πιο καταστροφική καταιγίδα της σύγχρονης ιστορίας της. Η περίφημη “Μεγάλη Καταιγίδα του 1987” (ντάξει, τ’ ονοματάκι θέλει λίγη δουλίτσα, αλλά το ‘πιασες: ήταν μια πολύ μεγάλη καταστροφή). Ωστόσο, οι μετεωρολόγοι δεν την περίμεναν, οι αγρότες δεν τη μάντεψαν, και γενικότερα αυτή την καταιγίδα δεν την είδε κανείς να έρχεται. Κανείς;

 

Ο Τολκίναρος λοιπόν, το 1945, πριν τους Αρχόντους και τα Χόμπιτ, έγραψε ένα βιβλίο που το λέγανε The Notion Club Papers. Ήταν επιστημονική φαντασία, έβλεπε το μέλλον. Ναι αλλά τι έβλεπε; Και σε ποιο μέλλον; Στο μακρινό 1987 (!) λοιπόν, σύμφωνα με τον Τζ. Ρ. και τα γραφόμενά του, το Λονδίνο χτυπήθηκε από μια πολύ μεγάλη καταιγίδα (!!). Μόνο κάτι μήνες έχασε. Σαν να λέμε δηλαδή… Κάλχα, πατώνεις;

Ο απαντών προτού ρωτήσεις

Ξέρεις τώρα πώς πάνε αυτά, οι θεατές κι οι αναγνώστες πάντα ψάχνουν να βρούνε τρύπες στις ιστορίες σου. Διάφοροι ανικανοποίητοι ξερόλες λοιπόν, μετά το τέλος του Άρχοντα αρχίσανε τις γκρίνιες. “Ας έπαιρναν οι αετοί το Φρόντο, να τον πάνε πάνω απ’ το ηφαίστειο, να ρίξει το δαχτυλίδι στη φωτιά και να τελειώνουμε μια ώρα αρχύτερα“. Και μεταξύ μας, μπορεί και να ‘ταν καλή ιδέα, δεν μπορεί; Τι έχει να πει γι’ αυτό ο κύριος Τόλκιν; Γιατί δεν μιλάει;

 

 Λοιπόν, η αλήθεια είναι πως ο κύριος Τόλκιν είχε ήδη απαντήσει. Τα τελευταία λόγια το γκρίζου Γκάνταλφ ήταν… “πετάξτε, ηλίθιοι!“. Θα μου πεις, αγγλική αργκό. Θα μου πεις, κι εμείς λέμε “πετάξου φέρε μου τσιγάρα”, δεν εννοούμε πέτα! Θα μου πεις, όλα αυτά μπορεί να μη σημαίνουν τίποτα. Αλλά μπορεί και να σημαίνουν…

Αιωνία του η μνήμη!

Ωστόσο το καταλαβαίνω πως παρά τη δημιουργία, παρά την προφητεία, παρά την προ ερώτησης απάντηση, μπορεί να επιμένεις πως ο Τόλκιν ήταν άνθρωπος σαν όλους τους άλλους. Πως γεννήθηκε και πέθανε σαν όλους τους άλλους. Κι όντως, λένε πως πέθανε, πλήρης ημερών το 1973. Μα τι παράξενο, 1973 και: 3 δόθηκαν στα ξωτικά – αθάνατα, τα πιο σοφά και δίκαια πλάσματα, 7 στους άρχοντες των νάνων – μεταλλωρύχους και τεχνίτες των βουνών, 9 δόθηκαν στους ανθρώπους που περισσότερο απ’ όλους αποζητούν τη δύναμη, και τελικά 1 για να εξουσιάζει όλα τα άλλα…

 

Ντάξει τώρα;

Να ‘σαι καλά ρε θεούλη, σ’ ευχαριστούμε για όλα!  (Κι ελπίζω δεν με παρεξηγείς, που ‘σαι και πιστός καθολικός…).