Ο Πάμπλο Νερούδα, ο ποιητής που χαρακτηρίστηκε «αιώνια ερωτευμένος», πριν από κάθε γυναίκα ερωτεύτηκε την πατρίδα του, τη Χιλή. Είχε την ατυχία να την δει να βάλλεται από την πιο στυγνή-ίσως-δικτατορία που γνώρισε ο σύγχρονος κόσμος.

Και αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει για πολλά χρόνια, όταν ο πρόεδρος Γκονσάλες Βιδέλα απαγόρευσε τον κομουνισμό στη Χιλή και βγήκε ένταλμα σύλληψης εις βάρος του.

Για τέσσερις μήνες κρυβόταν στο υπόγειο κατοικίας στην πόλη Βαλπαραΐσο, αλλά κατάφερε να διαφύγει στην Αργεντινή και από εκεί στην Ευρώπη, όπου έζησε εξόριστος από το 1948 ως το 1952. Ανάμεσα στα μέρη που έζησε ήταν και το νησί Κάπρι της νότιας Ιταλίας, γεγονός από το οποίο είναι εμπνευσμένη η ταινία «Ο ταχυδρόμος».

 

Κατά την εξορία του, γνώρισε και ανέπτυξε ερωτική σχέση με τη Χιλιανή τραγουδίστρια Ματίλντε Ουρρούτια, η οποία αποτέλεσε τη “μούσα” του για τα έργα του. Μετά το τέλος της δικτατορίας Βιδέλα επέστρεψε στη Χιλή, αφού είχε γίνει πλέον διάσημος παγκοσμίως από τα ποιήματά του. Μετά το δεύτερο διαζύγιό του, παντρεύτηκε τελικά με την Ουρρούτια το 1966.

Το 1971, του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, το οποίο παρέλαβε όντας άρρωστος από καρκίνο. Βοήθησε το Σαλβαδόρ Αγιέντε στην προεκλογική του εκστρατεία, αλλά πέθανε στις 23 Σεπτεμβρίου 1973, λίγο μετά τη δολοφονία του Αγιέντε από τους πραξικοπηματίες του Πινοσέτ.

Ο Πινοσέτ απαγόρευσε να γίνει δημόσιο γεγονός η κηδεία του Νερούντα, ωστόσο το πλήθος αψήφησε τη φρουρά και κατέκλυσε τους δρόμους, μετατρέποντας την κηδεία στην πρώτη δημόσια διαμαρτυρία ενάντια στη στρατιωτική δικτατορία της Χιλής.

 

Ο έντονα πολιτικοποιημένος ποιητής του Canto General -το οποίο μελοποίησε ο επιστήθιος φίλος του Μίκης Θεοδωράκης – ήταν και βαθιά ερωτικός. Τα «Εκατό Ερωτικά Σονέτα» του θεωρούνται αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Μετά το θάνατό του, εντοπίστηκαν 20 αδημοσίευτα ποιήματά του, ανάμεσα σε κούτες και άλλα χειρόγραφά του από μέλη του «Ιδρύματος Πάμπλο Νερούδα», στη Χιλή. Πρόκειται για έργα της περιόδου του ’50 και του ΄60 και αναμένεται να εκδοθούν φέτος στη Λατινική Αμερική και το 2015 στην Ισπανία.

Όπως πιστοποιήθηκε από το “Ίδρυμα Πάμπλο Νερούδα”, πρόκειται για αυθεντικά έργα του βραβευμένου με Νομπέλ ποιητή.

Έξι από αυτά έχουν ως θέμα τους την αγάπη.

Σ’ αγαπώ καθώς κάποιο φυτό που δεν ανθίζει,
μα που μέσα του κρύβει το λουλουδόφως όλο,
και ζει απ’ τον έρωτα σου σκοτεινό στο κορμί μου
τ’ άρωμα που σφιγμένο μ’ ανέβηκε απ’ το χώμα.
Σ’ αγαπώ μη γνωρίζοντας πως, από που και πότε,
σ’ αγαπώ στα ίσια δίχως πρόβλημα ή περηφάνια :
σ’ αγαπώ έτσι γιατί δεν ξέρω μ’ άλλον τρόπο,
παρά μ’ ετούτον όπου δεν είμαι μήτε είσαι,
που το χέρι σου πάνω μου το νιώθω σα δικό μου,
που όταν κοιμάμαι κλείνουν και τα δικά σου μάτια. 

(από τα «Εκατό Ερωτικά Σονέτα»)