Υπάρχουν μερικές ταινίες που δεν τις πιάνεις με την πρώτη. Όχι επειδή δεν σου… κόβει ή κάτι τέτοιο. Μακριά από εμάς τέτοιες «δηθενιές». Στην πραγματικότητα, είναι τόσο σύνθετο το νόημα, τόσο πρωτοποριακό το περιεχόμενο και τόσο γρήγοροι ή διαφορετικοί οι ρυθμοί που χρειάζεσαι και μια δεύτερη ανάγνωση. Το ίδιο ισχύει και για ταινίες που ήταν τόσο «τι έγινε ρε παιδιά;» η κατάληξη, ώστε θες να τις ξαναδείς μετά για τις λεπτομέρειες που δεν είχες εντοπίσει και μόνο η κατοπινή γνώση σου αποκαλύπτει στην ολότητά τους.
Μην σε κουράζουμε άλλο με εισαγωγές. Φώτα, κάμερα, πάμε. Με 5 ταινίες που μια φορά δεν είναι αρκετή. Με 5 ταινίες που όσες φορές και να δεις πάντα κάτι καινούριο ανακαλύπτεις. Με 5 ταινίες που πολύ απλά ή πολύ σύνθετα, δεν είναι τόσο μακριά αυτά, τα «σπάνε».
5 ταινίες… πολλαπλών αναγνώσεων και θεάσεων
Mulholland Drive (2001)
Και δεύτερη, και τρίτη φορά, δεν βλάπτει, ίσα ίσα συστήνεται. Ο Ντέιβιντ Λιντς δεν μας τα έκανε εύκολα και δεν πειράζει. Είναι μια ολιστική εμπειρία αυτό το φιλμ. Σε χτυπάει με μια ασύγκριτη δύναμη. Ακόμα και κάποιος που μπορεί να θέλει να σπάσει την οθόνη επειδή δεν καταλαβαίνει Χριστό από ό,τι βλέπει, στην πραγματικότητα πέφτει θύμα μιας ανεξήγητης, στα όρια του μεταφυσικού, έλξης.
Την σκέφτεσαι για καιρό αυτήν την ταινία. Μπαίνεις να διαβάσεις θεωρίες για το τι ήθελε να πει ο ποιητής, πού ήταν τα όρια της φαντασίας και πού της πραγματικότητας. Ένα μαγικό ταξίδι που κάνεις αλλεπάλληλα check in από καιρό σε καιρό. Κάθε φορά σαν πρώτη φορά…
Memento (2000)
Είναι «τρελό» το πόσο διαφορετικό είναι το Memento αν το δεις δεύτερη φορά. Πόσο αλλιώς βλέπεις τα πράγματα με τη γνώση του τι τελικά έγινε. Και στη μία και στην άλλη περίπτωση βέβαια, μιλάμε για έπος.
Πίσω στις αρχές του αιώνα, η ταινία που έφτιαξε την καριέρα του Κρίστοφερ Νόλαν, η ταινία που άλλαξε πολλά από όσα θεωρούσαμε δεδομένα με την τρομερή πλοκή της, με την ανατρεπτική της εξέλιξη. Αν την ξαναδείς το 2024, θα ‘ναι ένα άλλο ταξίδι. Εξίσου υπέροχο αν μας ρωτάς. Αν δεν την έχεις δει, ε τότε τι να πούμε, πραγματικά αναρωτιόμαστε πώς βρέθηκες να διαβάζεις αυτές τις γραμμές…
Primer (2004)
Η δεύτερη θέαση δεν είναι απλώς επιθυμητή, είναι απαραίτητη. Αδύνατον να πιάσεις με την πρώτη όλα όσα βλέπεις. Και όχι επειδή ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος πιεζόταν από τα στενά οικονομικά και χρονικά περιθώρια που είχε στη διάθεσή του και αναγκάστηκε να κόψει κάποια σημεία.
Μία ή άλλη, μιλάμε για κάτι που απαγορεύεται να αφαιρεθείς μισό δευτερόλεπτο. Πρέπει να είσαι εκεί, απόλυτα προσηλωμένος και πάλι βέβαια, το πιθανότερο είναι πως αυτό δεν θα είναι αρκετό.
Η έννοια των παρεμβάσεων στο χωρόχρονο δεν είναι άγνωστο θέμα στο σινεμά, κάθε άλλο. Ποτέ όμως δεν μας δόθηκε με τέτοιο πρωτότυπο τρόπο, με τόση απαίτηση από εμάς τους θεατές να στύψουμε το μυαλό μας για να καταλάβουμε όσο το δυνατόν περισσότερα. Όσο…
Donnie Darko
“Hello Darkness my Old Friend”. Η ταινία που έκανε σταρ τον Τζακ Τζίλενχαλ, μια κατάδυση στις εσχατιές του ανθρώπινου νου. Σαν αποφασίσεις να πατήσεις εκ νέου το play, καινούριες αλήθειες, διαφορετικές λεπτομέρειες έρχονται στο φως.
Δεν είσαι απλώς θεατής, είσαι κοινωνός αυτού που παρακολουθείς. Το καθετί έχει σημασία, η αφήγηση και η λογική (ή η τρέλα;) ακολουθούν ένα μονοπάτι που δεν πρέπει να ξεστρατίσεις κατ’ ελάχιστον.
Αυτό που δεν αλλάζει, όσα views και να κάνεις σε αυτό το cult έπος του Ρίτσαρντ Κέλι, είναι πως θα πάψεις να θεωρείς άκακα και γλυκουλάκια τα κουνελάκια. Δεν έρχεται χωρίς κόστος, ενίοτε, η κινηματογραφική ευτυχία, για ένα από τα πιο δημιουργικά άρτια φιλμ που βγήκαν στα τιμημένα 00s.
Big Lebowski
Σκεφτήκαμε να βάλουμε ταινίες τύπου Fight Club και Έκτη Αίσθηση. Που λόγω των ιδιαίτερων ανατρεπτικών τους φινάλε, αν τις ξαναδείς θα ‘ναι αλλιώς. Αλλά έχεις χάσεις την τρέλα του αναπάντεχου και αυτό δεν διορθώνεται – νομίζουμε – εν προκειμένω.
Κάνουμε μια τεράστια στροφή πλαισίου και πάμε στον Big Lebowski. Εκεί δηλαδή που στα «σκάει» η μαγεία. Γιατί δεν έχει λογική, δεν εξηγείται. Απλά κάθε φορά γίνεται και καλύτερο. Τα αστεία είναι πιο αστεία, το feel good είναι πιο feel good. Ο Dude γίνεται ο εντελώς δικός σου άνθρωπος. Ο «τσιμπητός» σου. Χαλαρά, η ζωή είναι ωραία, χαλαρά.
