Το να διαλέξεις μερικές μόνο από τις διαχρονικές ατάκες του σινεμά που έκαναν τους θεατές «χίλια κομμάτια» είναι μια άσκηση που δεν έχει σωστή απάντηση. Δεν μας συγκινούν όλους τα ίδια, ενώ παίζουν πολλά ρόλο, όπως η στιγμή, η φάση, το βίωμα.
Κι αφού το ξεκαθαρίσαμε αυτό, πάμε παρακάτω. Ξεδιαλέξαμε 10, κατά τη γνώμη μας, φουλ συγκινητικές στιγμές από παλαιότερες ταινίες. Με ατάκες τόσο δυνατές που το χέρι πάει αυθόρμητα στα χαρτομάντηλα – αν δεν έχεις πρόχειρα και το μανίκι κάνει δουλειά, αν είναι καλοκαίρι και φοράς κοντομάνικο, ε, κλάψε, θα στεγνώσει.
Μερικές από τις πιο στενάχωρες ατάκες στην ιστορία του σινεμά
Έρωτας χωρίς ανταπόκριση
The Banshees of Inisherin, η ταινία. Παίζοντας ένα ρόλο που θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε ως «ο χαζός του χωριού», ο Μπάρι Κιόγκαν εξομολογείται τον έρωτά του στην αδελφή του μοναδικού του φίλου, η οποία ετοιμάζεται να εγκαταλείψει το νησί για να σωθεί από τον απομονωτισμό και τη ξεροκεφαλιά των κατοίκων του.
Η απόρριψη, όταν γίνεται οριστική και αμετάκλητη, τον διαλύει. «Λοιπόν, πάει το όνειρο», λέει και γίνεσαι και συ μαζί του «λιώμα». Δεν θα πούμε περισσότερα, τα spoiler κανείς δεν τα αγαπά…
Παλεύοντας τη μοναξιά
Ενώ ανεβαίνει στη σχεδία για το απονενοημένο, ο Ναυαγός Τομ Χανκς χάνει την μπάλα βόλεϊ, τον Γουίλσον όπως την (τον;) έλεγε, που ήταν η μόνη του (φανταστική) παρέα όσο καιρό ήταν μόνος του, στο νησί, χωρίς ελπίδα, χωρίς Θεό. I’m Sorry, Wilson...
Πώς είναι δυνατόν κάτι τέτοιο να είναι τόσο συνταρακτικό αντί για… αστείο; Είναι όλα όσα μπορεί ο άνθρωπος να βρει ως αποκούμπι για να παλέψει τη μοναξιά. Είναι η ερμηνεία. Και εκεί το… πατριωτάκι μας από την Αντίπαρο, δεν έχει ταίρι.
Like father, like daughter
Η σχέση πατέρας- κόρη ποτέ ίσως δεν αποδόθηκε με τέτοια ένταση όσο στο αριστουργηματικό Interstellar. Γενικώς μιλάμε για μια ταινία που ακουμπάει ευαίσθητες χορδές και στους πιο σκληρούς.
Από όλες τις σκηνές, και είναι πάρα πολλές αυτές, που είναι heartbreaking, αυτή πάει πιο ψηλά: Μετά τα χρονικά άλματα (τα έχει αυτά το ταξίδι στο σύμπαν…) ο Μάθιου ΜακΚόναχι ξαναβρίσκει την κόρη του. Την είχε αφήσει στη Γη όταν εκείνη ήταν έφηβη, όταν έφυγε σε αστρικό ταξίδι για να σώσει την ανθρωπότητα.
Την ξαναβρίσκει γηρασμένη, ετοιμοθάνατη, ενώ αυτός είναι ακόμα στην ηλικία που έφυγε. Το αντάμωμά τους σου διαλύει το «μέσα» σου. «Επειδή μου το υποσχέθηκε ο μπαμπάς μου…». Αυτό. Τίποτα άλλο. Αρκεί.
Η (μη) διαχείριση της απώλειας
Γενικά δεν προτείνουμε να δεις το Manchester by the Sea αν δεν είσαι και πολύ «ΟΚ». Είναι ψυχοπλακωτικό. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως δεν είναι καλή ταινία – κάθε άλλο.
Σε μια ταινία που πραγματεύεται την απώλεια αγαπημένων προσώπων, έρχεται κάποια στιγμή αυτό: «Δεν καταλαβαίνεις, δεν υπάρχει τίποτα εδώ» λέει κάποια στιγμή ο Κέισι Άφλεκ. Νιώθεις τη θερμοκρασία να πέφτει, παγώνεις…
Τα μεγαλώνεις για να σου φύγουν
«Απλά πίστευα πως θα έχει κι άλλο». Η τελευταία ατάκα της Ολίβια Έβανς (Πατρίσια Αρκέτ) στο εξαιρετικό Boyhood, την ώρα που ο γιος της ετοιμάζεται να φύγει για το Κολλέγιο.
Δεν χρειάζονται πολλά, εννοούνται άπειρα. Όσοι γονείς έχουν δει τα παιδιά τους να μεγαλώνουν και να αφήνουν το σπίτι, ξέρουν.
Είναι η στιγμή τα μικρά να ανοίξουν τα φτερά τους. Νομοτελειακά, έτσι πρέπει, αυτό είναι το σωστό. Αλλά και πώς ο γονιός να μη συγκινηθεί που ο καιρός πέρασε τόσο γρήγορα; Γι’ αυτόν, το παιδί είναι πάντα… παιδί.
Μια ζωή γεμάτη πόνο
Λίγο πριν οδηγηθεί στην ηλεκτρική καρέκλα, καίτοι αθώος, ο κινηματογραφικός «Τζον Κόφι», από το «Πράσινο Μίλι», σε ένα λογύδριο που κάθε λέξη κρύβει πόνο. Προτιμά το θάνατο από αυτή τη ζωή. Και το λέει με τον πλέον σαφή τρόπο:
«Θέλω να τελειώνει. Το θέλω. Είμαι κουρασμένος, αφεντικό. Κουράστηκα να είμαι στο δρόμο, μονάχος σαν σπουργίτι στο τρένο. Κουράστηκα να μην έχω ένα φίλο διπλά μου, να μου λέει πότε θα έρθει, πού πάμε ή γιατί. Κυρίως κουράστηκα οι άνθρωποι να είναι τόσο κακοί ο ένας προς τον άλλο. Κουράστηκα να αισθάνομαι και να ακούω τόσο πόνο καθημερινά. Είναι πάρα πολύ, σαν κομμάτι γυαλιού στο κεφάλι μου συνέχεια. Μπορείς να το καταλάβεις».
Και λίγο πιο μετά, ενώ είναι πια στην ηλεκτρική καρέκλα: «Σε παρακαλώ, αφεντικό, μην βάλεις αυτό το πράγμα στο κεφάλι μου, μην με βάλεις στο σκοτάδι. Φοβάμαι το σκοτάδι». Δεν φοβάται να πεθάνει, αλλά φοβάται το σκοτάδι. Συγκλονιστικό. Ακόμα περισσότερο αυτό που έπεται, αλλά δεν λέμε περισσότερα, ποτέ δεν ξέρεις, μπορεί κάποιος να μην το έχει δει (κακώς).
«Άδειος» μέσα σου
«Μερικές φορές νομίζω ότι έχω νιώσει όλα όσα θα νιώσω ποτέ. Και από εδώ και πέρα, δεν θα νιώσω τίποτα καινούργιο. Απλώς μικρότερες εκδοχές αυτού που έχω ήδη νιώσει».
Χοακίν Φίνιξ στο Her. Πόσο στενάχωρο να πιστεύεις πως τίποτα πια δεν μπορεί να σε συνταράξει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Πόσο…
Μαζί μέχρι το τέλος
Το Notebook (Ημερολόγιο) είναι η ταινία που θα αγαπάνε για πάντα οι ανά της γης ερωτευμένοι, ίσως η πιο ρομαντική που είδαμε ποτέ, με τα κλισέ της, με τις ατέλειες της. Γεμάτη από δυνατές σκηνές, στο φινάλε σε «στέλνει» για τα καλά. Το «για πάντα μαζί» αυτό είναι, υπό μια έννοια.
Αλι: «Πιστεύεις πως η αγάπη μας, μπορεί να μας πάρει μακριά μαζί;»
Νόα: «Πιστεύω πως η αγάπη μας μπορεί να κάνει οτιδήποτε εμείς θέλουμε»
Άλι: «Σε αγαπώ»
Νόα: «Σε αγαπώ, Άλι»
Άλι: «Καληνύχτα»
Νόα: «Καληνύχτα, θα σε βλέπω»
Νικώντας το κακό
Η Λίστα του Σίντλερ είναι μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, ένα αριστούργημα από όπου κι αν το πιάσεις. Το να ξέρεις πως αυτό που βλέπεις είναι αληθινή ιστορία, το κάνει ακόμα πιο εκκωφαντικό ως εμπειρία.
Και αυτή η σκηνή το συνοψίζει: «Θα μπορούσα να είχα σώσει ακόμα έναν άνθρωπο… Θα μπορούσα! Και δεν το έκανα. Δεν το έκανα!». Ματαιότης ματαιοτήτων; Κι όμως, όχι. Ένα «παραμύθι» ανθρωπιάς. Ελπίδας.
Αντίκρισε το κακό στη χειρότερη μορφή του, αλλά δεν έχασε τον εαυτό του. Πόσο λυτρωτικό είναι κατά βάση. Αγγίζει τη ψυχή σου, κατευθείαν στόχο…
Μια αχνή ανάμνηση
Μπορεί ένα animation να σε κάνει να νιώσεις έτσι; Στο φοβερό Inside Out (τι εξαιρετική απόδοση στα ελληνικά ο τίτλος «Τα μυαλά που κουβαλάς»!) που κατά τη γνώμη μας πρέπει να γίνει σχολικό μάθημα, μια ακόμα σκηνή που μας μαθαίνει πως όλα τα συναισθήματα είναι απαραίτητα στο δρόμο για το μεγάλωμα, την ωρίμαση.
O προσχολικός φανταστικός φίλος της Ράιλι, Bing Bong, γνωρίζει πολύ καλά πώς είναι να γίνεσαι μια αχνή ανάμνηση με το πέρασμα των χρόνων… Και αυτή η σκηνή, το συνοψίζει. «Πήγαινε την στο φεγγάρι για μένα, οκ;».