Η καθημερινότητά μας πλέον είναι μία ατελείωτη κούρσα χωρίς τερματισμό. Κάθε πρωί που ξυπνάμε, η ζωή μάς σπρώχνει σε έναν αγώνα δρόμου με λίστα υποχρεώσεων που δεν έχει τέλος, ενοχλητικές ειδοποιήσεις από το κινητό που χτυπούν σαν σφυριά και ένα άγχος που σε αρπάζει από το λαιμό πριν καν ανοίξεις τα μάτια. Και μέσα σε όλο αυτό το χαμό, κάποιοι άνθρωποι απλώς σταμάτησαν. Είπαν «ως εδώ» και γύρισαν την πλάτη στην τρέλα. Και όχι, δεν είναι ηλίθιοι. Είναι οι πρωτοπόροι του κινήματος Slow Living, που μάλλον έχουν κάτι να μας διδάξουν.
Αν το να βρεις την ισορροπία σου μέσα στον κυκεώνα της ταχύτητας και της παραγωγικότητας ακούγεται ουτοπικό, τότε το Slow Living είναι εδώ για να σου δείξει πως υπάρχει τρόπος να κατεβάσεις ταχύτητα χωρίς να χάσεις τη ζωή σου – αντίθετα, να την κερδίσεις ξανά. Δεν χρειάζεται να παραιτηθείς από τη δουλειά σου, ούτε να πας να ζήσεις σε ένα χωριό με 10 κατοίκους και 50 κατσίκες. Το μόνο που χρειάζεται είναι να μάθεις να ζεις αργά και συνειδητά, να απολαμβάνεις κάθε στιγμή και να ξαναβρείς τον χαμένο σου εαυτό.
Τι Είναι το Slow Living
Το Slow Living δεν είναι μια άλλη μόδα του Instagram. Δεν είναι φωτογραφίες με πιάτα γεμάτα αβοκάντο και γρανιτένια τοπία από πρωινά γιόγκα. Είναι φιλοσοφία, στάση ζωής και πολιτική πράξη. Ξεκίνησε από την Ιταλία, κάπου στη δεκαετία του ’80, ως απάντηση στην επέλαση της παγκοσμιοποίησης και της μαζικής παραγωγής. Ο Carlo Petrini, ένας φιλόσοφος της κουζίνας και λάτρης της τοπικής γαστρονομίας, είπε ένα βροντερό «όχι» όταν ένα McDonald’s άνοιξε δίπλα στην ιστορική Πιάτσα ντι Σπάνια στη Ρώμη το 1986. Από εκεί, γεννήθηκε το Slow Food, που ήταν η αφετηρία για την ευρύτερη κουλτούρα του Slow Living.
Το Slow Food έγινε κάτι πολύ μεγαλύτερο από το απλό φαγητό. Ήταν η βάση για να ξεκινήσει το Slow Living, μια προσέγγιση που ζητά να απομακρυνθούμε από τη φρενίτιδα της καθημερινής ζωής και να επιστρέψουμε στις βασικές αξίες: την ποιότητα, την αειφορία, την ενσυνείδητη παρουσία και την απλότητα. Κάθε φορά που τρέχουμε σαν τρελοί για να προλάβουμε ένα deadline, ας το σκεφτούμε αυτό. Μήπως το κίνημα αυτό δεν είναι απλώς μια αντίδραση, αλλά μια αναγκαιότητα για να ξαναβρούμε τη χαμένη μας ισορροπία;
Οι Βασικές Αρχές του Slow Living
- Ποιότητα αντί για ποσότητα: Δεν πρόκειται μόνο για το πόσο γρήγορα κάνουμε τα πράγματα, αλλά για το πόσο καλά τα κάνουμε. Στην κοινωνία του Fast Food και του Fast Fashion, το Slow Living επιμένει να δίνουμε έμφαση στην ποιότητα. Αντί να γεμίζουμε το σπίτι μας με αντικείμενα, να γεμίζουμε τη ζωή μας με ουσία.
- Απλότητα: Δεν χρειάζεται να κάνουμε 500 πράγματα ταυτόχρονα. Το μυστικό είναι να κάνουμε λιγότερα και να τα κάνουμε καλύτερα. Η πολυπλοκότητα είναι ένας εφιάλτης που έχουμε αποδεχτεί ως φυσιολογικό, αλλά δεν είναι.
- Συνειδητή παρουσία (Mindfulness): Πόσες φορές δεν ξεκινάμε να φάμε το φαγητό μας και πριν το καταλάβουμε έχουμε τελειώσει το πιάτο χωρίς καν να το απολαύσουμε; Το Slow Living μας προτρέπει να είμαστε παρόντες σε ό,τι κάνουμε – από το φαγητό μέχρι τις σχέσεις μας. Να σταματήσουμε να κοιτάμε το κινητό και να κοιτάμε τον άλλο στα μάτια.
- Αειφορία: Η βιωσιμότητα δεν είναι μόδα. Είναι η ζωή μας. Το Slow Living μας καλεί να ζούμε με έναν τρόπο που σέβεται τον πλανήτη και τους πόρους του. Όχι περισσότερα σκουπίδια, όχι άλλος άσκοπος καταναλωτισμός. Στήριξε την τοπική αγορά, τοπικά προϊόντα, κάνε οικολογικές επιλογές.
Αντιμετωπίζοντας την Καθημερινή Φρενίτιδα
Δεν υπάρχει τίποτα πιο εξαντλητικό από την αίσθηση ότι πρέπει να τα κάνεις όλα, να τα προλάβεις όλα και να είσαι πάντα στο 100%. Αυτή η ανάγκη να είμαστε πανταχού παρόντες και να παράγουμε συνέχεια είναι ένα σύστημα που μας κάνει να καίμε λάδια. Το αποτέλεσμα; Υπερκόπωση. Το Slow Living δεν έχει μαγικές λύσεις, αλλά μας προσφέρει τρόπους να αντιμετωπίσουμε την καθημερινή φρενίτιδα, δίνοντας προτεραιότητα στην υγεία μας και τις ανάγκες μας.
1. Μείωση του άγχους
Το άγχος είναι η φυσική αντίδραση του σώματός μας στην υπερβολική πίεση. Ειδικοί υποστηρίζουν πως το να κατεβάσουμε ταχύτητα, να ανασάνουμε και να εστιάσουμε σε λιγότερες δραστηριότητες μπορεί να μειώσει το άγχος. Δεν χρειάζεται να γίνουμε υπερήρωες για να είμαστε καλοί στη δουλειά μας ή στην καθημερινότητά μας.
2. Ενίσχυση της ψυχικής υγείας
Η ενσυνείδητη παρουσία (το mindfullness που τσαμπουνάνε γύρω σου συνέχεια) είναι ένας όρος που ακούμε συνέχεια και μας φαίνεται λίγο σαν αόριστη μόδα, αλλά η αλήθεια είναι ότι έχει επιστημονική βάση. Το να ζεις στο παρόν, να εστιάζεις σε αυτό που κάνεις χωρίς να αφήνεις το μυαλό σου να τρέχει, μπορεί να σε βοηθήσει να ξεφύγεις από τη συνεχή πίεση.
3. Εξισορρόπηση της εργασιακής και προσωπικής ζωής
Όλοι μιλάμε για ισορροπία, αλλά πόσοι την έχουμε καταφέρει πραγματικά; Το Slow Living θέτει προτεραιότητες. Πρέπει να θέτουμε όρια, να μάθουμε να λέμε «όχι» και να προστατεύουμε τον προσωπικό μας χρόνο. Γιατί, πολύ απλά, δεν είμαστε μηχανές.
4. Ανάπτυξη πιο βαθιών σχέσεων
Είναι η αλήθεια. Όταν τρέχουμε από το ένα μέρος στο άλλο, όταν το μυαλό μας είναι συνέχεια αλλού, οι σχέσεις μας υποφέρουν. Το Slow Living ενθαρρύνει την καλλιέργεια βαθύτερων σχέσεων. Να αφιερώνουμε ποιοτικό χρόνο στους ανθρώπους μας, χωρίς περισπασμούς.
Η Επιστημονική Βάση του Slow Living
Αν πιστεύεις πως το Slow Living είναι απλώς άλλη μία «φλωριά» που οι millennials επινόησαν, τα δεδομένα διαφωνούν. Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η κατάθλιψη και το άγχος είναι οι κυρίαρχες αιτίες αναπηρίας παγκοσμίως, με τις σύγχρονες συνθήκες ζωής να ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό. Η συνεχής πίεση και ο γρήγορος ρυθμός ζωής έχουν σημαντική επίπτωση στην ψυχική υγεία. Το Slow Living δεν είναι η λύση σε όλα τα προβλήματα, αλλά είναι σίγουρα μια καλή αρχή.
Ακόμη, έρευνες έχουν δείξει ότι η υπερκόπωση στη δουλειά οδηγεί σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Έρευνα της Gallup το 2018 έδειξε ότι το 23% των εργαζομένων αισθάνεται συχνά υπερκόπωση, ενώ το 44% δηλώνει ότι αυτό συμβαίνει περιστασιακά. Δεν είναι τυχαίο που η υπερκόπωση συνδέεται με καρδιακά προβλήματα, διαβήτη και ψυχικές διαταραχές.
Πρακτικές Εφαρμογές του Slow Living στην Καθημερινότητα
Το Slow Living δεν απαιτεί να αλλάξεις τη ζωή σου από τη μία μέρα στην άλλη. Χρειάζονται μικρά, σταθερά βήματα. Και να κάποιες προτάσεις:
- Μείωσε τη χρήση της τεχνολογίας: Απενεργοποίησε τις ειδοποιήσεις. Όχι, δεν θα γίνει κάτι κακό αν δεν απαντήσεις στο email μέσα σε 10 λεπτά. Δοκίμασε επίσης μια «ψηφιακή αποτοξίνωση» το Σαββατοκύριακο.
- Απλοποίησε το πρόγραμμά σου: Σκέψου ποιες δραστηριότητες σου προσφέρουν πραγματική ικανοποίηση και ποιες κάνεις απλώς για να τις κάνεις. Κάνε ένα ξεκαθάρισμα.
- Ενσυνείδητη διατροφή: Αντί να τρως στα γρήγορα μπροστά στην τηλεόραση, αφιέρωσε χρόνο στο φαγητό σου. Απόλαυσέ το. Δοκίμασε τοπικά και εποχιακά προϊόντα.
- Σύνδεση με τη φύση: Δεν χρειάζεται να ζεις στο βουνό. Ένα απλό περπάτημα στην εξοχή ή σε ένα πάρκο μπορεί να σε φέρει σε επαφή με τον εαυτό σου και να σε ηρεμήσει.
Το Slow Living Μετά την Πανδημία
Η πανδημία έφερε μια αναγκαστική επιβράδυνση. Για πρώτη φορά, οι άνθρωποι ήρθαν αντιμέτωποι με τον εαυτό τους, τη σιωπή και το άγνωστο. Ο κόσμος έκλεισε για μήνες, και πολλοί από εμάς είχαμε την ευκαιρία να επανεκτιμήσουμε τις αξίες μας. Βρήκαμε τη γοητεία στην απλότητα, στην επαφή με τα πιο βασικά πράγματα. Η πανδημία μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε πόσο γρήγορα τρέχαμε πριν, πόσο κουρασμένοι ήμασταν και πόσο πολύ χρειαζόταν να κατεβάσουμε ρυθμούς.
“Δεν μας χ@#$ ρε κι εσύ με το Slow Living;”
Είναι το Slow Living ελιτίστικο; Μπορείς να το υποστηρίξεις. Η αλήθεια είναι πως για κάποιους, η ιδέα του να επιβραδύνουν τη ζωή τους είναι προνόμιο. Άνθρωποι που παλεύουν για το μεροκάματο ή δουλεύουν σε απαιτητικούς τομείς δεν έχουν τη δυνατότητα να «κατεβάσουν ταχύτητες» τόσο εύκολα. Επίσης, η σύγχρονη οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ταχύτητα και την αποδοτικότητα, γεγονός που καθιστά δύσκολη την εφαρμογή των αρχών του Slow Living.
Το Slow Living είναι πολλά περισσότερα από ένα ακόμα κίνημα ευεξίας. Είναι μια φιλοσοφία ζωής που έρχεται να μας θυμίσει πως η ζωή δεν είναι αγώνας δρόμου. Δεν χρειάζεται να τρέχουμε συνεχώς για να είμαστε ευτυχισμένοι. Χρειάζεται να επιβραδύνουμε, να συνδεθούμε με τον εαυτό μας και τους γύρω μας, να απολαμβάνουμε την κάθε στιγμή. Γιατί, τελικά, αυτό είναι που μετράει.