Ναι, πάλι με γκρίνια θα σε ξεκινήσω κι αυτή τη φορά Μπερλινολόγιό μου αλλά νομίζω με ξέρεις πια. Ότι περισσότερο για το γούρι το κάνω, όπως λένε στους ηθοποιούς πριν μια παράσταση “break a leg”. Άντε και επειδή είμαι λίγο drama queen και μου πάει η όπερα. Γιατί διαφορετικά θα ήμουν τεράστιος μαζόχας εδώ και δέκα χρόνια να μετακομίζω μέσα στο καταχείμωνο στη Γερμανία για να βλέπω το πρωί κουλτουριές από τη Ζιμπάμπουε. Γιατί το έχει αυτό η Μπερλινάλε. Από τα τρία μεγάλα ευρωπαϊκά φεστιβάλ, (Κάννες και Βενετία τα άλλα δύο) είναι αυτό που με το ζόρι ενίοτε το παίζει “είμαι ο πιο προχώ και ανακαλύπτω νέες τάσεις”. Που συνήθως κάποια τέτοια τάση σου προκαλεί υπόταση μέσα στην αίθουσα αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.
Πολύ πιθανόν να συγχωρώ αυτό και πολλά άλλα από την Μπερλινάλε επειδή είμαι ερωτευμένος με την ίδια την πόλη και την αίσθηση της ελευθερίας της. Και δεν εννοώ μόνο της ερωτικής ελευθερίας που κι αυτό για το χαρακτήρα που έχω, λίγο δεν το λες. Υπάρχει μια απλωσιά στην ατμόσφαιρα, μια συνεχής αίσθηση του ότι τίποτα δεν είναι στατικό, όλα αλλάζουν και σε κάθε γωνία κάτι μπορεί να σε εκπλήξει. Κι εδώ ας αρχίσω και την κλασική μου γκρίνια Μπερλινολόγιο μου γιατί αυτό είναι που νομίζω ότι έχει χάσει τα τελευταία χρόνια το ίδιο το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου. Το στοιχείο της έκπληξης της κανονικής όμως, όχι του κινηματογραφικού παραδόξου που συμμετέχει στο επίσημο διαγωνιστικό από την άλλη άκρη της Γης.
Τι ελπίδες έχεις δηλαδή σαν ένα από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ του κόσμου όταν βάζεις ταινία έναρξης το “Nobody Wants The Night” της συνήθως βαρετής Ιζαμπέλ Κοιξέ; Ναι οκ, θα δούμε στο κόκκινο χαλί την Ζιλιέτ Μπινός, αλλά γιατί να δούμε και την ταινία? (Tέτοιες επηρμένες μαλακίες γράφω και μετά προκύπτει η ταινία αριστούργημα και δεν ξέρω από που να το μαζέψω. Αν και για την Κοϊξέ λίγες οι πιθανότητες). Οπότε πόσο σαδιστικές είναι οι προθέσεις σου φεστιβάλ μου απέναντι σε όσους επισκέπτονται τη διοργάνωση και πότε ο διευθυντής της Μπερλινάλε, Ντίτερ Κόσλινγκ θα κάνει κάτι για να γίνει πιο χαρούμενος (κινηματογραφικά μιλάω γιατί από κοντά μια χαρά είναι ο άνθρωπος). Από λοβοτομή μέχρι το να φορέσει δημόσια ζαρτιέρες στην πρεμιέρα του “50 Αποχρώσεις του Γκρι”.
Γιατί το Φεστιβάλ Βερολίνου, όπως και όλα τα φεστιβάλ το έχουν αυτό. Αφού σου έχουν αραδιάσει την κουλτούρα να φύγουμε του έξω από δω, σου πετάνε και μια γκλαμουριά που δεν έχει καμία σχέση με το φεστιβάλ αλλά θα κάνει ντόρο, θα γεμίσει το κόκκινο χαλί και θα συζητηθεί μετά ώστε να γίνει και το πανηγύρι της διασημότητας και των περιοδικών με πλούσιες και διάσημες που ποζάρουν με τουαλέτες. Koιτάζοντας πάντως τις υπόλοιπες ταινίες του επίσημου διαγωνιστικού δεν μπορώ να βγάλω ακόμα ένα συμπέρασμα για το πως θα κινηθούν φέτος τα πράγματα. Από ποικιλία πάντως, παράπονο δεν έχω. Υπάρχουν κάποια άγνωστα ονόματα που μου ανοίγει την όρεξη η περιγραφή της ταινίας τους αλλά θα αποδειχτεί εκ του αποτελέσματος αν είχα σωστό ένστικτο. Υπάρχουν ονόματα θρύλοι όπως ο Τέρενς Μάλικ με το “Knight of Cups” και πρωταγωνιστές τους Κέιτ Μπλάνσετ, Κρίστιαν Μπέιλ και Νάταλι Πόρτμαν.
Η επιστροφή ενός πολυαγαπημένου μου, του Πίτερ Γκρίναγουέι με το “Eisenstein in Cuanajuato”. Το “13 Minutes” του Όλιβερ Χιρσμπίγκελ (“H Πτώση”). O Bιμ Βέντερς σε καλλιτεχνικό 3D μυθοπλασίας με το “Every Thing Will Be Fine” και τους Τζέιμς Φράνκο, Σαρλότ Γκενσμπούτ, Ρέιτσελ Μακ Άνταμς πρωταγωνιστές. Η κινηματογραφική επιστροφή της “καυτής” μετά την “Aντέλ” Λία Σείντού στο “Ημερολόγιο Μιας Καμαριέρας” του Μπενουά Ζακό. Η Νικόλ Κίντμαν αφημένη στα χέρια του ιδιοφυούς τρελού σκηνοθέτη Βέρνερ Χέρτζογκ, σε άλλη μια απόπειρα της να αποδείξει το καλλιτεχνικό της εκτόπισμα με την ταινία “Queen Of The Desert” δίπλα στον Ρόμπερτ Πάτινσον και τον Τζέιμς Φράνκο. Ο Ίαν Μακ Κέλεν στο “Mr Holmes” του Μπιλ Κόντον ο οποίος μετά τα δύο εκτρωματικά τελευταία “Twilight” πρέπει να χύσει πολύ ιδρώτα για να αποδείξει αν αξίζει ακόμα να ασχολούμαστε με αυτόν.
Ο εξαιρετικός χιλιανός κι αγαπημένος μου Πάμπλο Λαρέν που σου βαράει μπουνιές στο στομάχι εκεί που δεν το περιμένεις με το “The Club”. O Kένεθ Μπράνα που εδώ και χρόνια, από “βαρύ σεξπιρικό πεπόνι” έχει μεταμορφωθεί ως δια μαγείας σε έναν αξιοπρεπέστατο μπλοκμπαστεράκια. Κι αυτή τη φορά διασκευάζει τη “Σταχτοπούτα” για τη Disney με την Κέιτ Μπλάνσετ και τη Λίλι Τζέιμς στο ρόλο της ηρωίδας. Οπότε ναι, τώρα που το ξαναβλέπω πιο σφαιρικά το πράγμα, υπάρχει ελπίδα και γκλαμουριά και τέχνη και περιθώρια ανακάλυψης. Γιατί αν σε όλα αυτά προσθέσεις τις ταινίες των παράλληλων τμημάτων όπως το Panorama και το ακόμα πιο πειραματικό Forum και φυσικά τις gay ταινίες, όρεξη να έχεις να μπαινοβγαίνεις στις αίθουσες. Το αναφέρω, γατί οι gay ταινίες, στην gay πρωτεύουσα της Ευρώπης, ήταν πάντα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της διοργάνωσης του φεστιβάλ, διεκδικώντας το δικό τους βραβείο, το Teddy που απονέμεται σε ένα μεγάλο πάρτι.
Και υπάρχει και μια περίεργη παραδοχή απέναντι στη δύναμη της τηλεόρασης που χρόνο με το χρόνο, κερδίζει πόντους σαν δύναμη οπτικής αφήγησης ιστοριών απέναντι στο σινεμά. Λέω περίεργη γιατί φέτος η Μπερλινάλε σε ένα ειδικό τμήμα, θα προβάλλει σε μεγάλη οθόνη τα πιλοτικά επεισόδια μερικών από τις πιο αναμενόμενες σειρές της διεθνούς παραγωγής. Και δεν ξέρω αν αυτό είναι τόλμη και παραδοχή της αλλαγής των εποχών, η υποχώρηση φόβου. Θα δείξει. Όπως και πολλά άλλα θα δείξουν τελικά από ότι φαίνεται φέτος κι ας ξεκίνησα με γκρίνια (μα Κοιξέ για αρχή?). Αυτό όμως που θα δείξει πιο μεγαλοπρεπές από ποτέ είναι η φετινή ρετροσπεκτίβα που είναι αφιερωμένη στο “ένδοξο τεχνικολόρ”. Ψηφιακά αποκατεστημένες κόπιες από τη χρυσή εποχή του χρώματος στο σινεμά, σε μια σπάνια ευκαιρία να τις απολαύσεις στη μεγάλη οθόνη. Από τη “Bασίλισσα της Ερήμου” με τον Χάμφρει Μπόγκαρτ, τον πανέμορφο “Mαύρο Νάρκισσο” με την Ντέμπορα Κερ, το “Όσα Παίρνει ο Άνεμος” κι άλλα πολλά. Oι πιο προχώ και καλά τα σνομπάρουν όλα αυτά, όμως κουκλίτσα μου που θες να με πείσεις ότι η πρώτη σου επαφή με το σινεμά ήταν βλέποντας Γκοντάρ σε μια στάνη στην Άνω Σταμνίτσα, η ύβρις πληρώνεται. Γι’ αυτό και το κοινό βρίσκεται σε σύγχυση πλέον από ότι με το ζόρι προσπάθησες να του πλασάρεις σαν αριστούργημα.
65ο Φεστιβάλ Βερολίνου η αρχή λοιπόν και πάλι αγαπητό Μπερλινολόγιο. Μια μέρα πριν βρεθώ εκεί. Κι ας γκρινιάζω σαν παιδάκι χαίρομαι βαθιά μέσα μου. Με φτιάχνει και η σύνθεση της κριτικής επιτροπής που έχει για πρόεδρο τον πάντα λατρεμένο Ντάρεν Αρονόφσκι και ανάμεσα στα μέλη της τον νοτιοκορεάτη σκηνοθετάρα Μπον Τζουνγκ Χο, τη σύζυγο του μεγάλου παραγωγού, Ντίνο Ντε Λαουρέντις, Μάρθα, την Όντρεϊ Τοτού. Η περιπέτεια αρχίζει και πάλι από τις 5 ως τις 15 Φεβρουαρίου. Με την πόλη να ασφυκτιά από τουλάχιστον 20.000 επαγγελματίες του χώρου από όλα τα μέρη του κόσμου, περίπου 4000 δημοσιογράφους, γύρω στις 400 συνολικά ταινίες στα διάφορα τμήματα τέχνη, πάρτι και μπίζνες εφ’ όσον στη διάρκεια του φεστιβάλ, διεξάγεται μία από τις μεγαλύτερες ετήσιες αγορές ταινιών της χρονιάς, το European Film Market. Kαι τον κόσμο να κάνει ουρές για εισιτήρια, εφ’ όσον η Μπερλινάλε συντηρείται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τους σινεφίλ χωρίς να τους σνομπάρει.
Πόσο ανυπομονώ να ακούσω πάλι το τρίξιμο του χιονιού κάτω από τις μπότες μου στο πεζοδρόμιο, κοιτάζοντας έναν μουντό αλλά πελώριο ουρανό, χαμένος ανάμεσα στο πλήθος, μιλώντας με φίλους, φλερτάροντας στα μπαρ, και γράφοντας για όλα αυτά. Για όλα αυτά που θα διαβάζετε κάθε μέρα από αυτή την ιστοσελίδα, όχι σαν μια βαρετή και στείρα αναπαραγωγή κριτικών και σοβαροφάνειας, αλλά σαν να είστε μέσα στο πάρτι. Γιατί φεστιβάλ πάνω απ’ όλα σημαίνει πάρτι.