Ο θανατηφόρος ιός εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1976 στο Βόρειο Κονγκό και πήρε το όνομά του από τον ομώνυμο ποταμό.

Μελέτη των δεδομένων για την τωρινή επιδημία έδειξε ότι όλα ξεκίνησαν στις 26 Δεκεμβρίου 2013, όταν ένα παιδί ηλικίας 2 ετών στο απομακρυσμένο χωριό της Γουινέας Meliandou της επαρχίας Guéckédou αρρώστησε από μια μυστηριώδη ασθένεια που χαρακτηριζόταν από πυρετό, μαύρα κόπρανα και έμετο. 

Από τον Ιούλιο του 2014 έχει καταγραφεί αύξηση των περιστατικών σε Σιέρα Λεόνε, Γουϊνέα και Λιβερία που είναι η χώρα με τα περισσότερα θύματα. Σήμερα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει τον ιό νούμερο ένα απειλή για τη δημόσια υγεία. 

Συμπτώματα

Σε πρώτη φάση ο ασθενής παρουσιάζει πυρετό, μυαλγίες, αδυναμία, πονοκέφαλο και πόνο στον φάρυγγα. Στο επόμενο στάδιο εμφανίζονται έμετοι, διάρροια, εξανθήματα, νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ο ασθενής παρουσιάζει μαζική αιμορραγία και στο τελικό στάδιο πολυοργανική ανεπάρκεια.

Ο χρόνος επώασης του ιού ποικίλλει από 2 έως 21 ημέρες, αν και συνήθως διαρκεί 8-10 ημέρες.

Πώς μεταδίδεται

Ο ιός χαρακτηρίζεται από υψηλή μεταδοτικότητα, κυρίως κατά την οξεία φάση και κατά τη διάρκεια των αιμορραγικών εκδηλώσεων. Σημειώνεται ότι έως και επτά εβδομάδες μετά την ανάρρωση μπορεί να μεταδοθεί μέσω σεξουαλικής επαφής.

Όπως αναφέρει ο καθηγητής Μικροβιολογίας, Αθανάσιος Τσακρής: 

«Η δεξαμενή του ιού στη φύση είναι η καρποφάγος νυχτερίδα. Στα τροπικά δάση οι νυχτερίδες μεταφέρουν τον ιό έμμεσα ή άμεσα στους χιμπατζήδες, τους πιθήκους, τους γορίλλες, και άλλα άγρια ζώα, όπου η λοίμωξη από τον ιό είναι συχνά σοβαρή και θανατηφόρα. Στη συνέχεια η μετάδοση του ιού στους ανθρώπους μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω της επαφής ή/και βρώσης μολυσμένων, άρρωστων χιμπατζήδων και πιθήκων. Οι κυνηγοί της περιοχής όπου εμφανίστηκε το κρούσμα στο παιδί το 2013, εξαρτώνται από το κρέας αγρίων ζώων για την επιβίωσή τους και κυνηγούν μολυσμένα άγρια ζώα – πιθανότατα πιθήκους, αντιλόπες και σκίουρους, τα οποία αποτελούν το γεύμα της οικογένειάς τους (σε προηγούμενες επιδημίες Ebola για την προέλευση κρουσμάτων έδειξαν συχνά την ύπαρξη νεκρών από τον ιό πρωτευόντων θηλαστικών και άλλων άγριων ζώων σε ζούγκλες και δάση). Ετσι, ιός Ebola, αν και κανείς δε το γνώριζε εκείνη την περίοδο, είχε βρει ένα πρόσφορο έδαφος μετάδοσης ανάμεσα σε έναν εξαιρετικά ευάλωτο πληθυσμό…».