Έφτασε και το πρώτο reading week της χρονιάς λοιπόν, δίνοντάς μου ένα μικρό διάστημα για να εξαφανιστώ από αίθουσες πανεπιστημίου, σε καθημερινή βάση, και να χαθώ στις ατελείωτες λίστες με άρθρα και κεφάλαια βιβλίων που προσφέρουν οι καθηγητές σου για κάθε βδομάδα μαθημάτων. Ναι, αυτό θα ήταν το ιδανικό σενάριο ενός reading week, το οποίο ακόμα και ο πρύτανης ξέρει ότι δεν εφαρμόζεται στο έπακρο. Οι περισσότεροι αντιμετωπίζουμε το όνομα αυτής της εβδομάδας ως μια υπενθύμιση για το τι θα έπρεπε να κάνουμε εκείνο το διάστημα. Αντιθέτως όμως, καταλήγεις να πατάς snooze κάθε φορά που εμφανίζεται η λέξη «reading» στο μυαλό σου και συνεχίζεις να κάνεις τα δικά σου. Είναι μια εβδομάδα με μειωμένα επίπεδα παραγωγικότητας (η ειρωνεία που πολλές φορές προσφέρει η ζωή) και μικρή διάρκεια, στο μυαλό μου τουλάχιστον. Παραδόξως περνάει γρηγορότερα από κάθε άλλη εβδομάδα της χρονιάς και καταλήγεις συχνά πιο κουρασμένος μετά, παρά πριν το reading week. Όπως και να έχει όμως, έχεις 9 μέρες (μαζί με το προηγούμενο σαββατοκύριακο) να γεμίσεις, με όποιον τρόπο θες.
Όντας πάντα άνθρωπος με πλάνο για το reading week αποφάσισα φέτος να μην γυρίσω Αθήνα, αλλά εκμεταλλευόμενος τη γεωγραφική τοποθεσία του Λονδίνου (πετώντας 1-2 ώρες βρίσκεσαι όπου θες στη βορειοδυτική Ευρώπη), να κάνω και να δω κάτι διαφορετικό. Ένα τηλεφώνημα στα τέλη του καλοκαίριου είχε ήδη δώσει προορισμό για το ταξίδι μου. Χάγη. Μη έχοντας περάσει παραπάνω από 6 ώρες (flight stopover στο Schiphol) στην Ολλανδία, δεν χρειάστηκε να σκεφτώ πολύ και έκλεισα αμέσως εισιτήρια.
Στην άλλη γραμμή του τηλεφώνου το καλοκαίρι βρισκόταν ένας φίλος μου που περνούσε ήδη τη πρώτη του εβδομάδα στη Χάγη. Τον ενθουσιασμό του που άκουγα τότε και χαιρόμουν, κατάφερα να τον καταλάβω αφού πέρασα τη δική μου πρώτη εβδομάδα στη Χάγη. Με τα διαφορετικά της χρώματα, η Χάγη συνδυάζει πολλά σκηνικά. Δάση και πάρκα δίνουν το στοιχείο της κλασσικής βορειοδυτικής ευρωπαϊκής πόλης, ενώ ο παραλιακός της δρόμος με τα μαγαζιά και τα εστιατόρια σε τραβάει πιο νότια ξανά (υποθέτω ακόμη περισσότερο με ήλιο).
Το πρώτο πράγμα που ίσως μου έκανε εντύπωση περπατώντας στη Χάγη, όταν κατάφερνα να παίρνω το βλέμμα μου από τη φοβερή αρχιτεκτονική της, είναι η χαλαρότητα στο ρυθμό με τον οποίο κινείται. Έχοντας ζήσει μόνιμα σε δύο… γρήγορες πόλεις (Αθήνα και Λονδίνο), οι ρυθμοί στους οποίους έχω συνηθίσει είναι διαφορετικοί και όταν οι κάτοικοι κινούνται σε πιο χαλαρούς τόνους πάντα παρατηρώ τη διαφορά. Εκείνη τη στιγμή το δικαιολόγησα σκεπτόμενος ότι δεν βρισκόμουν στην πρωτεύουσα της χώρας. Μαθαίνοντας όμως ότι η Χάγη λειτουργεί ως το πολιτικό κέντρο της Ολλανδίας, η χαλαρότητα και η ανεμελιά της έγινε αμέσως ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό για μένα. Τεράστια υπουργεία και κυβερνητικά κτίρια, μαζί με τη βουλή και το ανώτατο δικαστήριο βρίσκονται εκεί. Αν προσθέσεις ότι η πόλη στεγάζει ορισμένα όργανα του ΟΗΕ και δύο διεθνή δικαστήρια, αρχίζεις να καταλαβαίνεις ότι αυτή η φαινομενικά ήρεμη πόλη, δεν έχει σχέση με άλλες του είδους της.
Για ένα μέρος βουτηγμένο στη πολιτική, εθνική και διεθνή, παρατήρησα ότι οι συζητήσεις επί του θέματος ήταν γενικά λιγοστές. Η μόνη «πολιτική κουβέντα» που είχα ήταν με ένα συμφοιτητή του φίλου μου, ο οποίος μου έλεγε ότι δεν ταυτίζεται με κάποιο δόγμα ιδεών και ότι σπουδάζει πολιτικές επιστήμες καθαρά λόγω ενδιαφέροντος. Η κομματοποίηση, ειδικά στα πλαίσια του πανεπιστημίου, είναι γι’ αυτούς άγνωστο φαινόμενο (όχι και τόσο άσχημο αν το σκεφτείς γενικά). Στην Αγγλία κομματικές ομάδες βρίσκονται στα πανεπιστήμια, αλλά στα πλαίσια των υπολοίπων «groups & societies». Λειτουργούν ως οργανώσεις κοινού ενδιαφέροντος, από φοιτητές για φοιτητές, οι οποίες ουδεμία σχέση έχουν με τη διοίκηση του πανεπιστημίου. Παρ’ όλα αυτά, η κομματοποίηση και τα διαφορετικά χρώματα στα φυλλάδια είναι κάτι πιο εμφανές στα campuses του Λονδίνου, παρά της Χάγης.
Όσο περνούσε ο καιρός πρόσεχα ότι σε σχέση με άλλες πόλεις, η πολιτική εμφανιζόταν μόνο όταν περνούσες μπροστά από κάποιο υπουργείο ή κυβερνητικό κτίριο. Δεν εμφανιζόταν ούτε στις κουβέντες που είχα με κόσμο εκεί, ούτε στο δρόμο μέσω κάποιας διαδήλωσης, κινητοποίησης ή fundraising (είναι πιο συχνό στο Λονδίνο παρά στην Αθήνα). Παραξενεύτηκα και θεώρησα ότι απλά έτυχε τις 10 μέρες που πέρασα εδώ να μην γίνει κάτι. Όταν όμως ρώτησα τον φίλο μου επ’ αυτού με επαλήθευσε, λέγοντάς μου ότι είναι κάτι που έχει δει και εκείνος στον κόσμο της Χάγης. Οποιαδήποτε κουβέντα γίνει σε πλαίσια πολιτικής, δεν αντικατοπτρίζει κομματικά χρώματα. Αυτό για μένα, έναν άνθρωπο που τον ενδιαφέρει η πολιτική, προσπαθεί να αποφύγει όσο γίνεται την ολική του ταύτιση με κόμματα, αλλά ζει σε ένα ισχυρό κομματοποιημένο περιβάλλον, υπήρξε από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις του ταξιδιού μου στη Χάγη.
Ξυπνώντας σήμερα το πρωί στο κέντρο του Λονδίνου και βγαίνοντας έξω έβλεπα αντιθέσεις ανάμεσα στο σκηνικό που αντίκριζα εκείνη τη στιγμή και σε αυτό που έζησα στη Χάγη. Το όμορφο της κατάστασης, όμως, είναι ότι εγώ λειτουργούσα ακόμα με τους ρυθμούς της δεύτερης. Όλοι τριγύρω μου να περνούν γρήγορα, αλλά εγώ είχα το δικό μου ψιλοανέμελο περπάτημα. Ας ελπίσουμε να μου μείνει για αρκετό καιρό ακόμα.
