Το 1935 η φασιστική Ιταλία του Μπενίτο Μουσολίνι εισβάλλει και καταλαμβάνει την Αιθιοπία, κάνοντας έτσι πραγματικότητα το όνειρο του για την δημιουργίας μιας (μίνι έστω) Ιταλικής Αυτοκρατορίας. Προσπάθεια κατάκτησης της Αιθιοπίας από την πλευρά των Ιταλών είχαμε και μερικές δεκαετίες νωρίτερα, στις απαρχές του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία ωστόσο δεν απέδωσε.
Όσο φιλειρηνικούς έχεις εσύ στο μυαλό σου τους Αιθίοπες, άλλο τόσο τους έχω κι εγώ. «Τι τους έφταιγαν οι κακόμοιροι και τους είχαν βάλει έτσι στο μάτι οι Ιταλοί», αναρωτιέσαι εσύ. Το ίδιο αναρωτιέμαι κι εγώ. Πόλεμος είναι αυτός, συμφέροντα παίζονται, όλο και κάπου θα αποσκοπούσε η ιταλική αυτή μανία κατά του συμπαθούς αυτού αφρικανικού έθνους, θα μου πεις…
Το σημερινό μας αφιέρωμα όμως δεν αφορά τις ιταλο-αιθιοπικές διενέξεις. Αφορά έναν αθλητή μαραθωνίου. Ο οποίος γεννήθηκε στην Αιθιοπία και φρόντισε 25 χρόνια μετά την ιταλική εισβολή στη χώρα του να πάρει ένα είδος εκδίκησης. Και τρόπος εντυπωσιακότερος δεν υπήρχε από το κατακτήσει τη Ρώμη. Ολομόναχος…
Αυτός ήταν ο μυθικός μαραθωνοδρόμος Αμπέμπε Μπικίλα (1932-1973) που σήκωσε τη δικιά του αθλητική παντιέρα και τερμάτισε πρώτος στον μαραθώνιο της Ολυμπιάδας της Ρώμης. Σαν σήμερα το 1960. Και το έκανε με τον αιθιοπικό τρόπο. Σεμνά και ταπεινά, ξεφτίλισε κάθε αντίπαλο στον εξοντωτικό αυτό αγώνισμα δίχως να φοράει παπούτσια! Πράγμα που δεν είχε να κάνει με τη πενία του ή του κράτους που εκπροσωπούσε, αλλά με την αβλεψία μιας… πολυεθνικής (από τότε δεν τα πήγαινε καλά η Μαύρη Ήπειρος με τις εταιρείες του είδους και του μεγέθους αυτού βλέπετε…) και συγκεκριμένα της adidas, η οποία δεν προμήθευσε με το κατάλληλο νούμερο παπουτσιών τον Μπικίλα κι αυτός μη έχοντας άλλη επιλογή αποφάσισε να τρέξει ανυπόδητος. Το ‘χε ξανακάνει. Ή μάλλον για να είμαι πιο ακριβής, το’χε ξανακάνει πάμπολλες φορές καθώς περισσότερο συνήθιζε να τρέχει έτσι, παρά με παπούτσια.
Έτρεξε λοιπόν και τερμάτισε πρώτος, κάνοντας τον εαυτό του τον πρώτο έγχρωμο Αφρικανό που κέρδιζε χρυσό μετάλλιο σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Υπάρχει δε ένα πολύ ιδιαίτερο παρασκήνιο πίσω από αυτόν τον περίεργο αν μη τι άλλο αγώνα: λέγεται πως ο προπονητής του Αμπέμπε Μπικίλα τον είχε συμβουλέψει πριν από τον αγώνα να ακολουθεί τον αθλητή με το νούμερο 26 στην πλάτη. Ξεκίνησε λοιπόν ο Μπικίλα, άρχισε να περνάει τον έναν μετά τον άλλο, ψάχνοντας το Νο 26. Μετά από καμιά εικοσαριά χιλιόμετρα, είχε μείνει μόνος του μαζί με έναν που φορούσε το 185, έχοντας τεράστια διαφορά από τους υπόλοιπους. Κάπου εκεί γκάζωσε για να πάει να προλάβει τον αθλητή που είχε βάλει στόχο. Μετά τον αγώνα έμαθε πως Νο 26 δεν υπήρχε κι ότι ο προπονητής του από λάθος πληροφόρηση δεν τον είχε ενημερώσει πως θα έπρεπε να ακολουθήσει αυτόν με το Νο 185. Χρόνος; 2:15:16 και 2 δέκατα. Επιστροφή στη πατρίδα, αποθέωση και ο αυτοκράτορας Χαϊλέ Σελασιέ τιμά τον Μπικίλα (ο οποίος υπηρετούσε ήδη στο στρατό για να συντηρεί την πολυμελή οικογένειά του) αποδίδοντάς του το βαθμό του… δεκανέα.
Μα, δεκανέας ρε συ Σελασιέ; Μετά δεν θα έπρεπε να σου φαίνεται περίεργο που δύο αργότερα ο Μπικίλα συμμετείχε (έστω κι άθελά του όπως λέγεται) σε προσπάθεια πραξικοπήματος εναντίον σου… Τουλάχιστον φάνηκες δίκαιος αφήνοντάς τον να ζήσει. Κίνηση που επέτρεψε στον μεγάλο μαραθωνοδρόμο να συμμετάσχει στην Ολυμπιάδα του 1964.
Εκεί, στη μακρινή Ιαπωνία και συγκεκριμένα στο Τόκιο, ο Μπικίλα φορώντας παπούτσια αυτή τη φορά (της Asics συγκεκριμένα. Όχι, αν ήθελε ας επέλεγε Adidas…) κέρδισε το χρυσό μετάλλιο για δεύτερη συνεχόμενη φορά, γεγονός που τον έκανε τον πρώτο αθλητή του αγωνίσματος που καταφέρνει κάτι τέτοιο σε δύο συνεχόμενες διοργανώσεις.
Ο Σελασιέ, αυτή τη φορά τον ανταμείβει με έναν άσπρο Σκαραβαίο. Κι αν ένα τέτοιο αμάξι στα μάτια μας φαίνεται ως ένα πολύ σοβαρό άλλοθι που θα δικαιολογούσε τον Μπικίλα να συμμετάσχει εκ νέου σε πραξικόπημα, ο φτωχός πλην τίμιος Σκαραβαίος έμοιαζε στα μάτια του αθλητή ως το ιδανικότερο και πολυτελέστερο αμάξι όλων.
Συμμετείχε και σε τρίτη Ολυμπιάδα, αυτήν του Μεξικού το 1968, αλλά δεν κατάφερε το ακατόρθωτο, καθώς τραυματίστηκε πολύ νωρίς στον αγώνα.
Η ιστορία άρχισε να του γυρνάει τη πλάτη, ένα χρόνο αργότερα. Τότε που έπεσε θύμα τροχαίου και έμεινε παράλυτος. Τα τραύματά του, ωστόσο, ήταν τόσο βαριά που 4 χρόνια αργότερα άφησε την τελευταία του πνοή από εγκεφαλική αιμορραγία, μια επιπλοκή που κουβαλούσε από το αυτοκινητιστικό του 1969.
Ήταν μόλις 41 χρονών και άφησε πίσω του 4 παιδιά.
