Το όνομα της Λένι Ρίφενσταλ, εκτός από δυσανάγνωστο είναι πολύ πιθανό να μη λέει πολλά πράγματα στους περισσότερους. Για τους επαΐοντες όμως της έβδομης τέχνης και των ιστορικών λεπτομερειών του Μεσοπολέμου, αποτελεί ένα από τα πιο μυθικά πρόσωπα, μία από τις πιο σκοτεινές περιπτώσεις ένα από τα μεγαλύτερα ερωτηματικά. Η περίπτωσή της μαγνητίζει το ίδιο εύκολα και με την ίδια συχνότητα τόσο την αποθέωση, όσο και τη δαιμονοποίηση. Έπαινοι και κατάρες στο ίδιο καζάνι…
Ηθοποιός, φωτογράφος και σκηνοθέτις. Γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1902 στο Βερολίνο. Μετά από 30 χρόνια, και αφού είχε ήδη διαφανεί η κλίση της προς τον κινηματογράφο και τη φωτογραφία, θα γνωρίσει τον Χίτλερ. Αρχικά διαβάζοντας το «Ο Αγών Μου» και στη συνέχεια δια ζώσης. Γοητεύονται ο ένας με κι από τον άλλον.
Όντας ο ίδιος μεγάλος κινηματογραφόφιλος της ζητά να απαθανατίσει για λογαριασμό του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος το συνέδριό του NSDAP, που έλαβε χώρα στη Νυρεμβέργη το 1933. Το αποτέλεσμα γοήτευσε στον υπέρτατο βαθμό τον Χίτλερ, ο οποίος ήταν σε θέση να αντιληφθεί τα οφέλη της στρατευμένης τέχνης και της προπαγανδιστικής δύναμης που κρύβει ο φακός όταν εσύ μπορείς να τον στρέφεις κατά πώς επιθυμείς.
Έναν χρόνο αργότερα, στο συνέδριο του NSDAP στην ίδια πόλη, έμελλε να λάβει σάρκα και οστά η κορύφωση της ριφενσταλικής δημιουργίας, μέσα από τα γυρίσματα της πολιτικής ταινίας-ντοκιμαντέρ «Η δύναμη της θελήσεως». Η αποθέωση της αδιαμφισβήτητης αρχής του ενός, έγινε με έναν τρόπο πρωτόγνωρο για τα κινηματογραφικά δεδομένα της εποχής. Η μαεστρία με την οποία η Λένι Ρίφενσταλ βιντεοσκόπησε, μόνταρε και διαχειρίστηκε συνολικά τις αντιδράσεις του πλήθους προς το πρόσωπο του Φύρερ αλλά και αυτή την ίδια την παρουσία του τελευταίου, ήταν τα στοιχεία που την καθιέρωσαν ως μία από τις μεγαλύτερες του είδους της στην ιστορία του κινηματογράφου.
Η πλειοψηφία εντυπωσιάστηκε (και συνεχίζει να εντυπωσιάζεται) από το αποτέλεσμα του έργου της. Ελάχιστοι είναι αυτοί που αμφισβήτησαν το ταλέντο της. Άπαντες, όμως, την στοχοποίησαν κατά τη διάρκεια της ζωής της για το γεγονός των μηνυμάτων που εσκεμμένα ή άθελα της πέρασε μέσα από το έργο της σε εκατομμύρια ανθρώπους.
Η αγιογράφος του Χίτλερ, πήρε ένα ακόμη κινηματογραφικό παράσημο εξαιτίας του ντοκιμαντέρ «Ολυμπία» (1938) το οποίο αναφερόταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες που είχαν διεξαχθεί δύο χρόνια νωρίτερα στο Βερολίνο. Για τα γυρίσματα του, μάλιστα, η ίδια η Ρίφενσταλ ταξίδεψε ως την Ελλάδα για να ολοκληρώσει μια σειρά γυρισμάτων στην αρχαία Ολυμπία –και όχι μόνο. Στο πλαίσιό του, θέσπισε για πρώτη φορά τη χρήση κινητής κάμερας πάνω σε ράγες, προκειμένου να καταγράφονται με λεπτομέρεια οι προσπάθειες των αθλητών. (Λέγεται δε πως παρά τη ρητή εντολή που είχε από τον Γκέμπελς να αφήσει σε δεύτερη μοίρα τις προσπάθειες των μη… άριων, αυτή παράκουσε και έδωσε μάλιστα ιδιαίτερη προσοχή στην υπερπροσπάθεια του Τζέσε Όουενς.) Ανάμεσα στις άλλες καινοτομίες που αποδίδονται στην πρωτοπόρο Ρίφενσταλ, είναι το slow motion, τα μακρινά και πανοραμικά πλάνα, όπως επίσης και οι υποβρύχιες λήψεις.
Ο Θρίαμβος της… άγνοιας
Αν και η ίδια δεν υπήρξε ποτέ μέλος του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος, υπάρχουν ενέργειες και δηλώσεις της που αποδεικνύουν το αντίθετο. Μετά τη λήξη του Πολέμου, όπως ήταν λογικό και λόγω της λεπτής φύσης του επαγγέλματός της που ευνοούσε την οπτική καταγραφή τεκμηρίων, συνελήφθη από τους αμερικανούς και φυλακίστηκε για μία τριετία περίπου. Δήλωσε απολιτική και παρεξηγημένη, ισχυρίστηκε πως αγνοούσε παντελώς την ύπαρξη των στρατοπέδων συγκέντρωσης κι ότι έκανε ό,τι έκανε διότι ο Γκέμπελς την απειλούσε πως θα την στείλει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης αν αρνούνταν τη συνεργασία. Η ίδια, βέβαια, σε συνέντευξή της είχε δηλώσει πως δεν ένιωθε καμία ενοχή για το παρελθόν της, αφήνοντας έτσι κατά κάποιο τρόπο να εννοηθεί πως δεν ήταν πρόθυμη δηλωσίας…
Τραγική, ίσως, ειρωνεία το γεγονός πως ξόδεψε μεγάλο μέρος από την μεταπολεμική της καριέρα ως σκηνοθέτις, κινηματογραφώντας τις -όχι και τόσο άριες- φυλές της Αφρικής, αποτέλεσμα των οποίων ήταν το «Μαύρο Φορτίο» (1956) με θέμα το δουλεμπόριο και το φωτογραφικό λεύκωμα με τίτλο «Οι τελευταίοι των Nuba» (1968).
Δυναμική μέχρι το τέλος της πολυετούς της ζωής (πέθανε σε ηλικία 101 χρόνων, σαν σήμερα το 2003 στο Πέκινγκ της Γερμανίας), παρουσίασε ένα μόλις χρόνο προτού πεθάνει την ταινία «Underwater Impressions», με συγκεντρωμένο υλικό από εκατοντάδες ώρες υποβρύχιων λήψεων στις οποίες συμμετείχε και η ίδια ως τα 94 της χρόνια.
